Thành tích "mở ra một cách thức hoàn toàn mới giúp con người học cách chịu đựng người khác" đã giúp nhà phát minh karaoke - ông Daisuke Inoue, người Nhật Bản - lọt vào danh sách 10 giải Ig Nobel lần thứ 14, được trao đêm qua tại Đại học Harvard (Mỹ).
Mỗi người chiến thắng được nhận một giải Ig Nobel làm bằng tay - một tấm mề đay bằng thiếc và một chứng chỉ nhận từ tay những người đoạt giải Nobel chính hiệu là William Lipscomb, Dudley Herschbach và Richard Roberts.
Từ năm 1991, tờ tạp chí hài hước khoa học Annals of Improble Research đều lựa chọn các phát minh vô bổ trong năm, rồi lập một hội đồng xét duyệt để trao giải Ig Nobel.
Dưới đây là danh sách các giải thưởng Ig Nobel lần thứ 14:
- Giải Y học thuộc về Steven Stack và James Gundlach (Đại học Auburn ở Alabama, Mỹ) với công trình tìm ra ảnh hưởng của nhạc đồng quê đối với hiện tượng tự tử. Một phân tích về các chương trình radio của Mỹ đã tiết lộ rằng khi thời lượng phát nhạc đồng quê tăng lên, số người da trắng tự tử cũng nhiều hơn.
- Giải Vật lý được trao cho Ramesh Balasubramaniam (ĐH Ottawa ở Canada) và Michael Turvey (Mỹ) - nghiên cứu về động lực của việc lắc vòng. Thí nghiệm thực hiện trên 7 người lắc vòng, và được theo dõi cụ thể. Kết luận hiển nhiên là: tất cả các điểm ở mông, đầu gối và mắt cá chân đều cử động.
- Giải Sức khoẻ cộng đồng dành cho Jillian Clarke, sinh viên Đại học Howard tại Washington, với công trình thăm dò "hiệu lực khoa học của quy luật 5 giây về tính an toàn của thức ăn đã rơi xuống sàn". Theo Clarke, 70% phụ nữ và 56% đàn ông tin rằng vi khuẩn E.coli sẽ dễ dàng bám đầy vào một mảnh gummi rơi xuống đất trong vòng 5 giây.
- Giải Hoá học thuộc về chi nhánh của hãng Coca-Cola tại Anh, với việc sử dụng công nghệ tiên tiến để biến chất lỏng trên sông Thames thành nước đóng chai Dassani. Đầu năm nay, hãng Coke thú nhận rằng loại nước đóng chai mới ra lò của hãng, Dassani, là nước máy được xử lý.
- Giải Kỹ thuật được tặng cho Donald Smith và cha ông, Frank Smith (Mỹ), vì đã phát minh ra kiểu tóc không cần lược dành cho những người hói đầu. Công trình được đưa ra năm 1977, nhưng đã không mang lại cho gia đình Smith một xu nào.
- Giải Sinh học dành cho nhóm nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Dunstaffnage Marine ở Oban, những người tìm thấy cá trích giao tiếp bằng cách... đánh rắm.
- Giải Văn học trao cho Thư viện nghiên cứu khoả thân Mỹ, bang Florida, với thành tích "bảo tồn lịch sử khoả thân để mọi người có thể chiêm ngưỡng".
- Giải Tâm lý học, thuộc về Daniel Simons và Christopher Chabris, với phát hiện "Khi người ta chú ý tới một điều gì đó, rất dễ bỏ sót những điều khác". Thí nghiệm cho thấy những người đang tập trung đếm quả bóng rổ bay qua đều không nhìn thấy một phụ nữ đi bộ qua căn phòng cùng với một chiếc ô, và một người đàn ông hoá trang như con gorilla.
- Giải Kinh tế được trao cho Vatican, với dự án tuyển nguồn nhân lực giá rẻ ở Ấn Độ làm linh mục.
- Giải Hoà bình thuộc về Daisuke Inoue. Tay trống người Nhật Bản này đã chế tạo máy hát karaoke vào năm 1971, "mở ra một cách thức hoàn toàn mới giúp con người học cách chịu đựng người khác". Ông thất bại trong việc đăng ký độc quyền phát minh, và hầu như không được đồng lãi nào từ ngành kinh doanh trị giá 6 tỷ bảng này.
Về giải Ig Nobel
Ig Nobel - đọc lái là Ignoble - có nghĩa là điếm nhục, vô bổ, không dùng được vào việc gì. Tuy nhiên, từ 11 năm nay, giải IgNobel đã trở thành một sự kiện quan trọng, vì những công trình được trao giải dù điên rồ thế nào đi nữa, cũng đều thể hiện những ý tưởng kỳ lạ, và xét về lý thuyết, rất khoa học. Mặt khác, những cá nhân tham gia phần lớn là các nhà khoa học danh tiếng, nhiều người nằm trong danh sách ứng cử viên giải Nobel. Cuối cùng, với giải IgNobel, giới khoa học muốn thể hiện rằng, họ cũng hiểu thế nào là sự hài hước của cuộc sống. Và đây mới là ý nghĩa chính của giải.
Để giới thiệu về phát minh của mình, như thông lệ, các nhà khoa học phải làm một bài diễn thuyết 24/7, nghĩa là: Trong vòng 24 giây, nhà khoa học phải tìm được một câu gồm 7 từ, tóm tắt được nội dung của phát minh. Tiếp theo, Hội đồng Ig Nobel lần lượt công bố danh sách những người được giải.
Thuận An (theo Guardian, Telegraph, Kyodo)
