Một chiếc máy có thể thay thế 25 công nhân, vừa giảm chi phí thuê nhân công, vừa giảm thiểu tai nạn lao động. Đó là đề tài "Máy sơn tường tự động" vừa đoạt giải đặc biệt cuộc thi sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc 2005-2006.
Với Lê Trung Minh Quân, ý tưởng chế tạo máy sơn tường tự động bắt nguồn từ sự cảm thông đối với những người thợ xây dựng. Quân đã đi rút sổ tiết kiệm là số tiền thưởng của cha mẹ cho khi em đoạt giải học sinh giỏi Sử toàn tỉnh để làm robot.
Vật liệu chính để chế tạo robot chủ yếu là thép (chiếm 95%). Quân tự mày mò ghép, hàn khung, ray, tay máy, thùng chứa... Công việc tưởng như sắp hoàn thành, đột nhiên thiết bị điện tử bị cháy do sự cố kỹ thuật khi vận hành. Quân nhớ lại: "Lúc đó, em nản lắm. Mua lại thiết bị thì rất đắt, lại phải nhờ người mua tận TP HCM. Còn xin tiền bố mẹ thì không dám, vì em đốt quá nhiều vào con robot này rồi".
Có lúc Quân đã bỏ cuộc. Nhưng nghĩ lại công sức mình làm suốt mấy tháng trời, bỏ đi thì xót của, em quay lại làm tiếp. Từ lúc thiết kế đến lúc hoàn thành là 3 tháng, Quân giữ bí mật hoàn toàn. Mãi đến khi Quân đem máy về sơn thử tường nhà, hiệu quả bất ngờ khiến mọi người đều sửng sốt.
Một robot bằng 25 công nhân
Ưu điểm của robot sơn tường này là có thể vận hành theo hai chế độ: bán tự động với hệ thống điều khiển vô tuyến và hoàn toàn tự động. Tuy nhiên, do không đủ điều kiện nên Quân chỉ có thể lắp đặt chế độ tự động. Tay máy của robot sơn tường được di chuyển bằng khí nén và con trượt bi tuyến tính thông qua hệ thống điều khiển tự động, tạo nên chuyển động tịnh tiến theo chu kỳ hành trình lên, xuống, sang ngang, rẽ trái, rẽ phải.
Quân cho hay: So với sơn thủ công, phun sơn bằng máy có năng suất cao hơn rất nhiều. Trong một giờ, đối với máy bố trí 1 vòi phun, có thể sơn 50 m2. Trên thực tế, có thể lắp đặt nhiều vòi phun để nâng cao công suất. Như vậy, trong một ca (8 giờ), máy có thể sơn được 400 m2. Tổng chi phí đầu tư thực hiện giải pháp khoảng 32 triệu đồng. Còn thợ xây là công nhân bậc 3/7 chỉ sơn được 15,8 m2/ngày. Theo tính toán của Quân, một máy phun sơn có thể thay thế được 25 công nhân.
Quân cho biết, việc đưa máy vào sử dụng có thể khắc phục được nhược điểm do phương pháp thủ công để lại như: độ bám dính thấp, chất lượng không đồng đều, tính thẩm mỹ không cao... Đặc biệt, có thể giảm được chi phí thuê nhân công và giảm tai nạn lao động.
Ngoài ra, robot này có khả năng áp dụng rộng rãi cho các công trình xây dựng dân dụng. Có thể áp dụng cho một số công việc mang tính nguy hiểm cao cho người thi công như: vệ sinh cửa kính các tòa nhà cao tầng, trát và đánh bóng tường hoặc các công việc lắp đặt xây dựng khác.
Ông Nguyễn Xuân Thảo, Giám đốc Quỹ giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam cho biết, ban giám khảo hết sức bất ngờ về đề tài dự thi của Quân. Ban đầu nhiều người cũng nghi ngờ, vì một sinh viên học kỹ thuật khó có thể làm được robot hoàn chỉnh và công phu đến như vậy, chứ nói gì một học sinh cấp 3. Nhưng trong buổi thuyết trình, Quân đã trả lời được hầu hết câu hỏi các nhà khoa học đặt ra và giải đặc biệt duy nhất của cuộc thi dành cho em được đánh giá là hoàn toàn xứng đáng.
(Theo Thanh Niên)
