Chuyện anh Nguyễn Đức Tâm ở thôn Phước Sơn, xã Phước Cát 2, huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng sáng chế ra chiếc máy gặt lúa cải tiến từ máy cắt cỏ đã được nhiều người biết đến. Nhưng ít ai hay rằng, người nông dân học chưa hết tiểu học này còn đang nung nấu nhiều sáng kiến khá độc đáo. Chỉ có điều anh chưa công bố do lo ngại vấn đề bản quyền.
"Nhà nông sao mà khổ dữ vậy. Phải làm một cái gì đó chứ!", anh nông dân 41 tuổi Nguyễn Đức Tâm đã nhủ thầm như vậy sau nhiều năm ròng rã bươn chải trên ruộng đồng chỉ đủ sống. Và anh nuôi hy vọng sẽ làm được một cái gì đấy, không chỉ cho riêng mình mà là cho cả nông dân.
Điều kỳ diệu đã xảy ra: Từ chiếc máy cắt cỏ, Nguyễn Đức Tâm chế ra máy gặt lúa hiện được nhiều nông dân trong cả nước áp dụng. Ý tưởng này xuất hiện từ khá lâu, năm 1990, khi lần đầu tiên anh nhìn thấy cái máy cắt cỏ của ông Diệp Duy Tân (người cùng thôn) mua về. Trong đầu anh nảy ra ý định cải tiến nó thành chiếc máy gặt lúa. Nhưng chỉ là ý định thôi, còn mô hình thì phải 7 năm sau, anh mới vay đủ tiền để mua máy cắt cỏ về "thử nghiệm" ý tưởng của mình. Sau nhiều năm mày mò, nghiên cứu, anh đã biến chiếc máy cắt cỏ thành máy gặt lúa đơn giản mà hiệu quả lại rất cao.
Tuy nhiên, từ khi chiếc máy gặt được thịnh hành, một số người lại khởi kiện rằng cái "rổ cắt" đó là sản phẩm của họ. Chuyện tranh chấp "bản quyền" này cuối cùng cũng đã được giải quyết ổn thỏa với phần thắng hoàn toàn thuộc về anh Ba Tâm. Và hôm qua, tại buổi lễ trao Giải thưởng Khoa học - Kỹ thuật Thanh niên lần thứ 12, anh Tâm đã được Trung ương Đoàn TNCSHCM tặng phần thưởng động viên cho sáng kiến này.
Máy đánh luống và máy tuốt ngô mới của Ba Tâm
Có lẽ cũng vì muốn tránh rắc rối kiểu này, nên Ba Tâm chưa muốn công bố chi tiết hai sáng kiến mới của mình, tuy đối với anh, rắc rối ấy không quan trọng lắm: "Điều quan trọng lúc này là tôi muốn các nhà khoa học hoàn thiện cái mà tôi đã nghĩ ra để cho nông dân được nhờ".
Với chiếc máy đánh luống, trên cơ sở máy xới tay, anh lắp thêm một lưỡi cày hai mặt tự sáng chế vào trục giữa, làm thay đổi hẳn chức năng của nó: Chiếc máy xới không những làm tơi đất mà còn tạo được luống.
Lâu nay, với việc tạo rãnh, tạo luống, nhà nông vẫn làm thủ công, hoặc bằng máy xới và máy cày. Nhưng chiếc máy đánh luống của anh Tâm sẽ làm "3 trong 1", tức là vừa cày đất, vừa làm tơi đất và đánh luống. Riêng đối với cây cà phê, nó tỏ ra rất có tác dụng: Vừa dọn cỏ, vừa xới đất và vét bồn. Đó là những công việc mà hiện nay người trồng cà phê vẫn phải làm bằng tay. Mỗi ngày, một người với chiếc máy đánh luống của Ba Tâm có thể vừa dọn cỏ, vừa xới đất và vừa làm bồn trên diện tích khoảng 5.000 m2 vườn cà phê, tức là bằng hơn 40 công lao động thủ công!
Còn giàn máy tuốt ngô của anh Ba Tâm thì sao? Thế giới và Việt Nam không còn xa lạ với máy tuốt ngô. Nhưng với những chiếc máy hiện có, yêu cầu là bắp ngô phải được bóc vỏ trước khi cho vào máy. Còn với sản phẩm của anh Tâm thì khác. "Tôi không dựa trên nguyên lý của những chiếc máy tuốt ngô có sẵn mà là dựa vào nguyên tắc hoạt động của máy tuốt lúa", Ba Tâm nói. Điều quan trọng nhất ở giàn máy này là lắp đặt hệ thống răng trong trục quay và chỉnh tốc độ giàn quay cho hợp lý.
Ưu điểm nổi bật là giàn máy có thể tuốt được cả ngô còn nguyên vỏ, cho ra hạt riêng (ít bị vỡ), cùi lá riêng. Mỗi ngày, nó có thể đạt năng suất từ 3 tấn ngô hạt (nếu ngô còn nguyên vỏ) đến 10 tấn ngô hạt (nếu ngô đã bóc vỏ). Đây là điều kỳ diệu mà các loại máy tuốt ngô hiện nay chưa làm được.
Với hai sáng kiến mới này, Ba Tâm tỏ ra thận trọng hơn trước: Mỗi chi tiết cải tiến cần đến thợ hàn, anh làm ở mỗi nơi một cái rồi sau đó đem về nhà ráp vào cho hoàn chỉnh.
"Vâng, quả thực là tôi có chút ít lo lắng chuyện tranh chấp "bản quyền" như trường hợp chiếc máy cắt lúa trước đây", Ba Tâm nhắc lại. Anh nói thêm: "Vẫn biết rằng trước sau gì hai chiếc máy này cũng phải được phổ biến rộng rãi cho nông dân - vì đó là ước mơ của tôi mà - nhưng trước hết, tôi muốn được các cơ quan chức năng công nhận đã. Sau đó, các nhà khoa học nghiên cứu để hoàn thiện nó. Hơn nữa, tôi cũng muốn tự mình hoàn thiện nó hơn".
(Theo Lao Động)
