Đập thông minh ngăn sông Hồng chống hạn
Đã gửi: 16 Tháng 7 2010, 14:29Một con đập có thể tự tháo lắp dễ dàng giúp ngăn sông Hồng vào mùa cạn để lấy nước chống hạn, đó là một ý tưởng vừa được đăng ký độc quyền ở Cục Sở hữu trí tuệ.
Chủ nhân ý tưởng trên là ông Lại Bá Ất, Chủ tịch HĐQT Công ty Thương mại dịch vụ và Chuyển giao công nghệ toàn cầu. Nguyên lý hoạt động của đập thông minh rất đơn giản: Các thùng sắt được đặt song song ngang dòng sông và được chằng néo xuống sông. Chúng có chiều cao lớn hơn khoảng cách từ đáy sông đến mặt nước cần nâng cao khoảng một mét trở lên.
Các thùng này được chở nổi đến vị trí xây dựng đập và đánh chìm, rồi cố định xuống lòng sông. Khe hở giữa các thùng được lấp đầy bằng các bao cát. Cát được lấy từ đáy sông bơm vào các bao này.
Khi dỡ đập, các bao này được xé ra cho cát chảy vào lòng sông. Với hệ thống đập mềm trên, mực nước lúc cần có thể dâng lên 2-3 mét. Khi đó, về cơ bản, có thể giải quyết vấn đề nước tưới cho vùng đồng bằng ven sông Hồng vào mùa khô hạn.
Ông Ất cho biết đã tính toán kỹ về khả năng chịu lực của kết cấu đập tràn cũng như những giải pháp đảm bảo cho giao thông thủy lợi. Đập thông minh khác đập thông thường ở chỗ, nó có thể được lắp đặt và tháo đi một cách dễ dàng, nhanh chóng và không gây cản trở dòng chảy.
Mặt khác, những vật liệu dùng cho đập thông minh rất dễ trang bị, do đó giảm đáng kể chi phí. Theo ước tính của ông, việc lắp đặt hệ thống đập này cho cả sông Hồng tốn chưa đến 150-160 tỷ đồng. Hiện tại, ông vẫn chưa có đủ điều kiện về kinh phí và sự cho phép của các cấp ngành liên quan để thực nghiệm.
Ý tưởng đập thông minh ngăn sông Hồng để chống hạn của ông Ất được các chuyên gia thủy lợi đánh giá là táo bạo nhưng không mới. Ông Trần Đình Hòa, Trưởng ban Nghiên cứu chiến lược và phát triển công nghệ thủy lợi thuộc Viện Khoa học Thủy lợi, cho rằng: Ý tưởng đập thông minh của ông Ất cũng dựa theo những nguyên lý chính của đập xà lan mà Viện sẽ triển khai ở đồng bằng sông Hồng để giữ và dâng mực nước hệ thống sông này. Đập xà lan đã được ứng dụng hiệu quả ở tỉnh Bạc Liêu để ngăn mặn giữ ngọt và cũng được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bằng độc quyền sáng chế ngày 7/2.
Đập xà lan bao gồm hộp đáy, trụ pin là các hộp phao rỗng. Giữa hai trụ pin có gắn cửa van để điều tiết nước. Cho nước vào đáy và trụ pin thì đập chìm, chắn ngang dòng chảy. Rút nước ra, đập lại nổi lên và có thể di chuyển đến vị trí mới theo yêu cầu sản xuất.
Có ý kiến cho rằng, trong lúc chờ đợi Cục Sở hữu trí tuệ làm rõ xem ý tưởng của ông Ất có trùng với công trình đập xà lan hay không, nên sớm đưa công trình vào thử nghiệm bởi nước sông Hồng mấy năm nay xuống thấp kỷ lục. Thiệt hại cho mùa màng do thiếu nước lên đến hàng tỷ đồng mỗi năm.
"Đập thông minh và đập xà lan có thể giống nhau về ý tưởng nhưng hiệu quả kinh tế chưa chắc như nhau. Tôi sẵn sàng cho thử nghiệm nếu được phép" - ông Lại Bá Ất nói.
(Theo Tiền Phong)