Bell 'không phát minh ra máy điện thoại'
Đã gửi: 16 Tháng 7 2010, 14:35Các tài liệu lưu trữ mới tìm thấy đã bổ sung sức nặng cho nhận định rằng, một nhà khoa học Đức đã sáng chế ra thiết bị liên lạc từ xa 15 năm trước Alexander Graham Bell.
Nhà khoa học Mỹ (gốc Scotland) Alexander Graham Bell thường được nhìn nhận như là người đầu tiên thực hiện việc truyền tiếng nói từ một điểm tới một điểm khác bằng dòng điện vào năm 1876. Song, các tài liệu mới công bố đã cho thấy, một thiết bị tương tự của nhà khoa học người Đức Philipp Reis đã được thử nghiệm thành công từ năm 1863. Chỉ có điều, kết quả của những lần thử nghiệm ấy đã bị hãng Cáp và Điện thoại tiêu chuẩn (STC) - công ty trực tiếp thử nghiệm thiết bị của Reis - ém nhẹm.
Người ta cho rằng thương gia người Anh, ông Frank Gill (chủ tịch hãng) là chủ mưu của vụ che đậy này. Bằng chứng nằm trong tập tài liệu của Bảo tàng Khoa học ở London (Anh), do người phụ trách thông tin của bảo tàng là John Liffen đưa ra hồi tháng 10 vừa qua.
Vào thời điểm đó, hãng Cáp và Điện thoại tiêu chuẩn được công ty Điện tín và Điện thoại Mỹ (mà tiền thân là công ty Bell) đề nghị ký hợp đồng. Gill cho rằng nếu các kết quả thí nghiệm trên lọt ra ngoài, họ có thể bị mất cơ hội có được bản hợp đồng đó.
Một bản ghi nhớ đề ngày 18/3/1947 của Gerald Garratt, người tiền nhiệm của John Liffen, cho biết, ông này đã nhận được bản báo cáo của công ty STC về thiết bị của Reis, với điều kiện nghiêm ngặt là chúng sẽ không bao giờ được công bố mà không được phép. STC sau đó lo lắng tìm cách lấy lại tài liệu này.
Trong một lá thư về sau, Garratt viết: "Tôi nhận tài liệu với suy nghĩ rằng chắc hẳn phải có điều gì bí ẩn về nó". "Bạn chắc phải biết rõ như tôi về cuộc tranh luận lâu nay: phải chăng Bell đã phát minh ra máy điện thoại? Tôi đang có ở đây một bản thảo thảo dày 400 trang chưa hề được công bố - bản thảo có thể chứng minh khá chắc chắn rằng ông ấy không làm điều đó".
Vào năm 1955, LC Pocock, một nhà nghiên cứu tại phòng thí nghiệm âm học ở STC, hồi âm cho Garratt với giải thích rằng: "Quyết định (của Frank Gill) nghĩa là ông ấy không muốn tên của STC được đề cập đến trong bất cứ cuộc tranh cãi nào có thể nảy sinh do hệ quả của thiết bị Reis".
Chiếc "Telephon" của Reis có thể truyền giọng nói rất yếu ớt. Nó nhận được tín hiệu tốt nhưng chỉ đạt hiệu quả rất thấp. "Nếu định nghĩa điện thoại là thiết bị có thể giao tiếp qua bất kỳ khoảng cách nào, thì rõ ràng Reis đã phát minh ra điện thoại", Liffen nói.
Bích Hạnh (theo BBC)