 |
Đội ngũ cán bộ trẻ tại Trung tâm Dịch vụ phân tích thí nghiệm TP.HCM |
Đã có một địa chỉ có thể giúp đỡ, chia sẻ với các bạn - dự án “Vườn ươm công nghệ cao”- đặt tại khu công nghệ cao TP.HCM, tiến sĩ Dương Minh Tâm - chủ nhiệm dự án - đã khẳng định với chúng tôi như thế.
Theo tiến sĩ Tâm, mục tiêu cơ bản nhất của Vườn ươm công nghệ cao là khắc phục những khiếm khuyết thị trường, cung cấp những dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật, kinh doanh và tài chính cho những doanh nghiệp trẻ khởi nghiệp ở lĩnh vực công nghệ cao. Từ đó giúp đối tượng khởi nghiệp tạo dựng các doanh nghiệp công nghệ cao hoạt động hiệu quả.
Vườn ươm công nghệ cao cũng mang nét đặc thù, là nơi ươm tạo đa ngành: công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu và cơ khí tự động. Qui mô vườn ươm này tương đối lớn: 40-50 công ty được ươm tạo trong một năm.
* Vậy “ai sẽ được ươm” trong khu vườn này?
- Đó là:
+ Các nhóm đang thành lập một công ty công nghệ cao, được vườn ươm tìm kiếm, tuyển chọn và hỗ trợ (hoặc có hồ sơ xin được hỗ trợ). Họ phải trình một kế hoạch kinh doanh và được duyệt chấp thuận.
+ Các công ty tư vấn - dịch vụ công nghệ cao, công ty đào tạo, đặc biệt chú ý đến các công ty Việt kiều có ý định khởi nghiệp tại quê hương Việt Nam.
+ Sinh viên (nhà nghiên cứu trẻ) có ý tưởng sáng tạo hay dự án nghiên cứu, có tiềm năng triển khai ứng dụng thực tế, cần hỗ trợ về cố vấn chuyên môn hay phương tiện nghiên cứu để hoàn thành dự án.
+ Các nhà khoa học, các giáo sư... chấp nhận dành một phần thời gian cho vườn ươm để quản lý một phòng thí nghiệm liên kết đặt tại đây hoặc nhận hướng dẫn một nhóm nghiên cứu, một “dự án sinh viên”...
Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng để thực hiện thành công mục đích ươm tạo các doanh nghiệp công nghệ cao, cần phải mở rộng thu hút nhiều đối tượng, tạo ra một “cộng đồng” tương trợ nhau.
* Nhiều ý kiến của giới chuyên môn cho rằng ươm tạo các doanh nghiệp khởi nghiệp mới là quan trọng?
- Đúng, các công ty khởi nghiệp (start-up) là đối tượng hỗ trợ chính của vườn ươm. Có thể chia làm ba giai đoạn ươm tạo:
+ Tiền ươm tạo: đây là những nhóm khởi xướng dự án (có thể lúc này họ chưa có công ty) có nguyện vọng được vườn ươm hỗ trợ. Ở giai đoạn này, các giúp đỡ của vườn ươm tập trung vào việc chuẩn bị một kế hoạch kinh doanh, xác lập tư cách pháp nhân hay bộ máy nhân sự ban đầu, và nếu cần, hoàn thiện các mẫu (prototype) sản phẩm. Giai đoạn này kéo dài 3-6 tháng. Các dự án đạt yêu cầu sẽ được chuyển sang giai đoạn ươm tạo tiếp theo.
+ Ươm tạo: đây là giai đoạn chính thức, các thành viên được giúp đỡ để trở thành công ty trưởng thành, có hiệu quả kinh doanh tốt và có thể “tốt nghiệp” vườn ươm. Giai đoạn này thường kéo dài hai năm, những trường hợp cá biệt có thể gia hạn thêm một năm. Mỗi công ty được quĩ đầu tư của khu công nghệ cao TP.HCM đầu tư tối đa 10.000 USD/năm trong hai năm, bằng hình thức mua cổ phần sáng lập (tối thiểu 5%).
Ngoài ra, công ty khởi nghiệp còn có cơ hội được tiếp cận các nguồn vốn đầu tư bổ sung khác của các quĩ hỗ trợ trong hệ thống mạng liên kết của vườn ươm. Nhưng chúng tôi cho rằng một cái vốn quan trọng hơn hết chính là các lời khuyên, những tư vấn của các chuyên gia tài chính, chuyên gia quản lý công nghệ hay của các công ty đã “tốt nghiệp” từ vườn ươm và quay lại làm người đỡ đầu (mentor) cho các công ty mới khởi nghiệp...
+ Hậu ươm tạo: các công ty đã “tốt nghiệp”, không còn hưởng các giúp đỡ hay hỗ trợ như các giai đoạn trước. Tuy nhiên, họ vẫn giữ quan hệ khắng khít với vườn ươm và tham gia cùng vườn ươm giúp đỡ những thành viên mới. Các công ty đã “tốt nghiệp” này sẽ tập hợp lại trong Câu lạc bộ cựu ươm tạo (alumni) của vườn ươm.
* Thưa ông, các đối tượng được chấp nhận ươm tạo sẽ hưởng những ưu đãi gì?
+ Được Ban quản lý khu công nghệ cao TP.HCM hỗ trợ 50% tiền thuê nhà, xưởng. Đáng chú ý là các chi phí thuê nhà xưởng, văn phòng, phòng thí nghiệm đều thấp hơn so với các nơi khác nhưng đấy là những cơ sở vật chất có chất lượng cao. Do vậy, Nhà nước đã gián tiếp bỏ ra một phần kinh phí hỗ trợ thêm nữa từ các quĩ hỗ trợ phát triển khoa học công nghệ của địa phương hay từ trung ương.
+ Được tư vấn miễn phí, cung cấp các thông tin liên quan đến hoạt động ươm tạo doanh nghiệp tại vườn ươm, thông tin thị trường, hoạt động chuyển giao công nghệ...
+ Được thuê hạ tầng và cung cấp các dịch vụ với điều kiện ưu đãi.
+ Được tạo điều kiện sử dụng trang thiết bị của các phòng thí nghiệm do Nhà nước đầu tư tại khu công nghệ cao.
+ Được hỗ trợ để vay vốn tại các tổ chức tài chính và các quĩ đầu tư.
+ Được hỗ trợ về nhân lực quản trị kinh doanh nếu có yêu cầu.
* Quả là thú vị nhưng khi nào vườn ươm mới đi vào hoạt động?
- Dự kiến đầu năm 2006 bắt đầu xây dựng tòa nhà ươm tạo tại khu công nghệ cao (quận 9, TP.HCM). Tuy nhiên, trong khi chờ trung tâm ươm tạo hoàn tất việc xây dựng, hình thức vườn ươm dạng thử nghiệm (pilot) sẽ được tổ chức ngay ở nội thành TP.HCM để bắt đầu các hoạt động ươm tạo ngay từ đầu năm 2006.
QUỐC THANH thực hiện
