Một số minh chứng đã cho thấy nhiều bạn trẻ lập công ty hoàn toàn không ngây thơ, bốc đồng như nhiều người tưởng; đồng thời cũng cho thấy thấy sức chịu đựng và khả năng sáng tạo của giới trẻ Việt là vô tận.
Đâu là nguyên nhân chính khiến các bạn đó mạnh dạn như vậy ? Và vì sao chúng ta nên động viên, khuyến khích và hỗ trợ họ ? Không phủ nhận khách hàng của công ty tư vấn chúng tôi hiện nay đa số là các doanh nhân có độ tuổi trên 25, nhưng con số các bạn trẻ dưới 25, thậm chí ở độ tuổi 20 – 22 cũng không ít. Họ có ngây thơ ? Có “trẻ con” ? Có “điên rồ” như một số ý kiến nhận định không ? Xin mời quý vị xem qua nội dung tóm tắt một số câu chuyện khởi nghiệp điển hình của người trẻ tại TP HCM, là khách hàng của chúng tôi, và sẽ có câu trả lời cho chính mình:
Câu chuyện thứ nhất:
“Hãy cho biết giá thấp nhất mà nơi khác đã chào, tôi sẽ có giá thấp hơn nữa” (Bạn Nguyễn Đình Hồng, sinh năm 1989, đến từ Nghệ An)
Lúc còn học cấp 3 ở quê nhà, Hồng đã mở một trại gà nho nhỏ ngay tại vườn nhà mình, với số vốn ít ỏi đi vay của bà con. Vượt qua các cơn dịch, cúm gia cầm triền miên, số tiền thu được đủ cho bạn trang trãi chi phí học hành ở trong và ngoài nhà trường. Sau khi không thi đậu vào Đại Học, biết rõ hoàn cảnh gia đình khó khăn, anh đã sử dụng số vốn rất ít còn lại, vào TP HCM lập nghiệp. Sau hai năm trời lăn lộn làm đủ thứ việc lương thiện để tồn tại và tiếp tục đi học, anh đã tìm được hướng đi riêng cho mình: mở công ty với mục tiêu và kế hoạch bài bản hẳn hoi. Lý do giúp Hồng tự tin triển khai hành động: Anh sống trong nhà người quen có cơ sở nhỏ chuyên nhận gia công bảng hiệu quảng cáo. Ngày ngày “cày ải” trên chiếc xe đạp cũ mèm khắp TP HCM, chỉ cần thấy bảng hiệu nào đó rách hoặc quá cũ, ố màu, là “xông” vào gặp cho được người chủ để chào hàng. Chấp nhận lấy công làm lời, anh luôn thẳng thắn với khách hàng: “Hãy cho biết giá thấp nhất mà nơi khác đã chào, tôi sẽ có giá thấp hơn nữa; không cần đặt cọc, đảm bảo nếu chất lượng kém hơn sẽ không lấy tiền”.
Kết quả là đơn hàng đến với anh ngày một nhiều. Quy mô của xưởng gia công cũng lớn dần lên cho phù hợp. Cơ quan quản lý Nhà nước thường xuyên “ghé thăm”, kiểm tra giấy phép hoạt động. Khách hàng là các công ty thì yêu cầu xuất hóa đơn. Xem như việc mở công ty là yêu cầu bắt buộc. Chủ nhà nơi Hồng ở là những người thợ đơn thuần, vốn chỉ quen làm gia công nhỏ, không nhanh nhạy như Hồng. Vậy nên, không ai khác ngoài Hồng có thể đứng ra làm đại diện pháp luật của công ty, đăng ký với chức danh Giám đốc công ty TNHH một thành viên. Hiện Hồng vừa học vừa làm, vừa là Giám đốc vừa là… sinh viên.
Câu chuyện thứ hai:
“Vừa làm chủ vừa được học, giúp chúng tôi tiền ít sinh ra tiền nhiều, tiền nhiều sinh ra nhiều hơn nữa” (Bạn Huỳnh Anh Dũng, sinh năm 1988, đến từ Vũng Tàu)
Học cao đẳng, vừa làm vừa học, Dũng đã từng là sale nổi bật cho một số đơn vị có tiếng. Sau khi đưa ra ý tưởng và xây dựng dự án bán hàng đa cấp theo mô hình kết hợp café – giải trí – học hành cho các bạn trẻ, được nhiều người chấp nhận góp vốn, anh không vay mượn gia đình hay ải cả, mà huy động toàn bộ những gì mình đang có, cầm cả xe máy, điện thoại, tiện nghi trong nhà thuê, cùng với một số thành viên khác thành lập công ty cổ phần. Đến nay, sau nhiều tháng liên tục đi làm “thuyết khách” khắp thành phố từ 9h sáng đến 22h đêm mỗi ngày, Dũng đã huy động hàng trăm bạn trẻ, đặc biệt là các thủ lĩnh trong các công ty bán hàng đa cấp khác và một số giảng viên, diễn giả, doanh nhân có tiếng than gia. Hiện đang cải tạo mặt bằng và tiến hành xây dựng, dự kiến mô hình café – giáo - trí đầu tiên tại trung tâm TP HCM của “Dũng và cộng sự” sẽ khai trương vào quý 2 năm 2010.
Câu chuyện thứ ba:
“Nhu cầu vui chơi của các em nhỏ là rất lớn, các công ty khác chê lời ít không làm, chúng tôi làm” (Bạn Ngụy Bửu Danh, SN 1987, đến từ Thủ Đức, TP.HCM)
Từ lâu, “Danh và những người bạn” đã thường xuyên tổ chức các sự kiện vui chơi giải trí cho các em nhỏ, đặc biệt sôi động vào các đêm rằm, lễ tết như Tết thiếu nhi, trung thu, Noel, năm mới… Chính sự chịu khó, sáng tạo, cùng tình yêu dành cho các em nhỏ giúp họ được nhiều phụ huynh, cơ quan đoàn thể tín nhiệm. Tuy nhiên, về nguyên tắc, họ thiếu giấy phép hoạt động. Nếu tổ chức sự kiện tại phường của mình thì có thể tạm được “bỏ qua”, nhưng đến bất cứ địa phương nào khác, họ đều bị kiểm tra, không được đồng ý vì thiếu cơ sở pháp lý để tổ chức hoạt động. Kết quả, họ đã thành lập công ty TNHH (3 thành viên).
Câu chuyện thứ tư:
“Trung tâm gia sư hoạt động như nhau và đã nhiều như nấm sau mưa, nhưng công ty gia sư của tôi không phải là… nấm” (Bạn Lê Bảo Kim, SN 1986, quận 1, TP.HCM)
Cùng với người em trai của mình, Kim mở trung tâm gia sư ngay tại nhà từ hơn 3 năm nay (tức là từ khi mới 20 tuổi, em trai 19). Trung tâm gia sư thì đã quá nhiều, cách làm của chị em Kim có sự khác biệt phù hợp nên đã sớm thu hút được lượng lớn khách hàng cùng đội ngũ giáo viên bản ngữ giỏi. Tóm tắt thế này: Họ không dạy cho ai, mà thuê người khác dạy (cho cả chính họ). Người được mời dạy là những người giỏi, có chuyên môn sư phạm. Họ không chỉ dạy tiếng nước ngoài cho người Việt và dạy tiếng Việt cho người nước ngoài, mà còn dạy tiếng nước ngoài cho người nước ngoài và tiếng Việt cho… người Việt. Họ không chỉ dạy tại nhà hay một địa điểm cụ thể nào đó, họ chú trọng dạy 1 kèm 1 hoặc 1 kèm nhiều thông qua Internet. Họ không chỉ nhắm vào đối tượng khách hàng là cá nhân có nhu cầu học, họ đầu tư tiếp thị đến những doanh nghiệp, tổ chức (nhất là của nước ngoài và thuộc Nhà nước) đang có nhu cầu nâng cao khả năng ngoại ngữ hoặc ‘nội ngữ” cho cán bộ nhân viên của mình…
Đến lúc này thì không thể không lập công ty để nâng tầm thương hiệu, tăng uy tín và tạo cơ sở pháp lý để ký kết các hợp đồng lớn, để xuất hóa đơn, để tiếp tục có những bước phát triển mạnh mẽ hơn nữa.
Câu chuyện 5:
“Các công ty dịch vụ kế toán khác không thể đến với khách hàng ở xa ban đêm thì tôi đến, không tặng dịch vụ gia tăng thì tôi tặng” (Trịnh Lâm Duy, SN 1986, đến từ Bạc Liêu)
Tốt nghiệp Đại Học Mở TP.HCM, chỉ sau 1 năm đi làm, Duy đã nhận thấy mình không hợp với việc đi làm thuê, lại thấy ngay công ty mình cũng đang làm cũng thuê công ty khác làm dịch vụ kế toán, kiểm toán. Vậy là vay được một số tiền nhỏ từ gia đình, anh mở công ty dịch vụ kế toán mà bản thân còn chưa đủ điều kiện để hành nghề này(!). Cũng không sao, anh đâu có trực tiếp làm dịch vụ này cho khách hàng, mà thuê lại những người có nghề và bằng cấp chuyên môn khác. Công việc của Duy chủ yếu là quảng cáo miễn phí trên mạng, tiếp thị khắp nơi và cùng nhân viên đi gặp khách hàng để đưa hợp đồng về. Nếu các doanh nghiệp “lớn” hoặc tự cho là “lớn” khác không thể tận tình đến gấp với khách hàng ở xa tận nơi, vào cả ban đêm, ngày nghỉ, ngày Lễ, thì anh đi. Nếu các công ty dịch vụ kế toán kiểm toán lớn hơn khác vì chi phí cao không thể tặng thêm dịch vụ gia tăng khác thì anh làm, ví dụ: Tặng miễn phí dịch vụ thiết kế website (dạng cơ bản) hay miễn phí thực hiện đăng ký thuế ban đầu và mua hóa đơn cho khách hàng, v.v… Chính vì vậy, doanh nghiệp nhỏ của anh ngày càng trở nên là một đối thủ tiềm tàng “nguy hiểm” cho nhiều công ty cùng ngành lâu năm khác.
Còn nhiều câu chuyện khởi nghiệp rất trẻ khác không thể đề cập đến trong khuôn khổ có hạn của bài viết này. Cũng như tất cả các doanh nghiệp lớn nhỏ mới ra đời trên thế giới, thành công hay thất bại sau này còn để ngỏ. Nhưng một số minh chứng trên đã cho thấy nhiều bạn trẻ lập công ty hoàn toàn không ngây thơ, bốc đồng như nhiều người tưởng; đồng thời cũng cho thấy sức chịu đựng và khả năng sáng tạo của giới trẻ Việt là vô tận.
Điểm đáng chú ý chung của các bạn trẻ khởi nghiệp sớm nói trên là: Xác định được thị trường tiềm năng, chọn phân khúc thị trường cùng đối tượng khách hàng phù hợp; xét ở một mức độ nào đó, có thể nói các bạn đã chọn được thị trường ngách cho riêng mình. Không những thế, các bạn trẻ còn cho thấy sự sáng tạo, năng động, giàu ý chí, nghị lực, rất chịu khó, siêng năng; tự chủ, tự tin, không cần vốn lớn; và một điểm thú vị là nhiều người trong số họ có được khách hàng cùng đơn hàng ngay cả khi chưa chính thức mở công ty.
Lê Minh Đức, CEO Công ty tư vấn quản lý và xây dựng thương hiệu Sagovina
Bài viết cùng tác giả:
>> Nhiều bạn trẻ mở công ty riêng: Hiện tượng hay xu hướng mới?
