Ý tưởng & Sáng tạo VN (Vietnam Ideas & Creativities) [β7]

Trách nhiệm vượt sự trì trệ

Như BT Thăng đã khẳng định tại Hội nghị Tổng kết ngành GTVT năm 2011 và triển khai nhiệm vụ năm 2012:  Nghị quyết Trung ương IV là thời cơ lớn cho ngành GTVT thực hiện tái cơ cấu đầu tư, tái cơ cấu lại mô hình tăng trưởng để bước vào 1 quỹ đạo mới phù hợp với quỹ đạo phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Tuy nhiên để làm được điều này thì phải quyết liệt bằng các giải pháp cụ thể, trong đó đầu tiên là phải vượt qua được sự trì trệ.

Vâng, sự trì trệ (hay sức ì cố hữu) xem ra không chỉ vẫn đang tồn tại trong nhiều lĩnh vực, ở nhiều nơi mà còn trong nhiều con người VN chúng ta. Thế kỷ 21 đã bước sang năm thứ 12 rồi, nhưng nhìn thẳng vào thực tế nước nhà, so sánh một cách công tâm với đà phát triển của các nước khác ngay xung quanh VN ta thôi, chắc nhiều người trong chính chúng ta cũng thấy rõ điều đó.

Và việc BT Thăng tuy một lần nữa lại có phát biểu gây sốc, khiến rất nhiều người VN phải giật mình,  nhưng hầu như lần nào cũng nhằm thẳng vào một trong những vấn đề nóng nhất, thu hút sự quan tâm, theo dõi lớn nhất của toàn dân.

Vấn đề danh dự và trách nhiệm lại được BT Thăng nhấn mạnh khi lý giải cho “quyền đề xuất và kiến nghị” cách chức Chủ tịch tỉnh nào để TNGT tăng 3 năm liên tục. Đó là: phải chấm dứt tình trạng khi có vụ việc gì xảy ra mà không có người chịu trách nhiệm, phải xây dựng quy chế về vấn đề trách nhiệm.

Trách nhiệm cũng là vấn đề lâu nay vẫn được không biết bao người mổ xẻ, truy vấn, nêu đi nêu lại trong hầu khắp mọi lĩnh vực, mọi vấn đề, nhất là khi xảy ra những sự cố trong công việc, trong đời sống xã hội...

Vì vậy, cũng thật dễ hiểu khi ý kiến này của BT Thăng nhận được rất nhiều lời ủng hộ và sự hoan nghênh. Sự phản đối cũng có và cũng mạnh mẽ không kém. Dưới đây chúng tôi xin dẫn ra một số nhận xét mà theo chúng tôi là rất tâm huyết, đại diện cho cả hai phía: “nói có” cũng như “nói không” với đề xuất này:

Với tiêu đề “Cần có cách làm quyết liệt và khoa học”, bạn đọc Nguyễn Văn Sáng Sang.nguyen@zing.vn nêu rõ:

“Tôi rất ủng hộ ý tưởng ‘Kiến nghị cách chức Chủ tịch tỉnh nếu TNGT tăng 3 năm liên tiếp’. Nói là ý tưởng thì cũng không phải là hoàn toàn vì đây là việc các cấp địa phương trực tiếp quản lý mà để xảy ra tại nạn thì phải đưa ra hình phạt là đúng rồi. Mỗi năm nước ta có hàng chục ngàn người chết vì tai nạn giao thông, nhiều năm qua cứ đổ lỗi cho ý thức người dân, nhưng vậy thử hỏi các giới chức có phải là người dân không?

Trước khi là một quan chức thì các vị cũng là một người dân của một đất nước. Chính vì vậy, chúng ta không nên đùn đẩy trách nhiệm và phải có người chịu trách nhiệm cụ thể thì như thế mới mong giảm tai nạn giao thông.

Tôi kiến nghị phải phạt cả các chủ tịch thành phố để xảy ra TNGT nhiều nữa, ngoài ra với thời gian 03 năm mới phạt các chủ tịch tỉnh bằng việc cách chức thì quá lâu vì khi đó đã có bao nhiêu ngàn người chết vì tai nạn giao thông rồi?

… Tuy chỉ là theo con số tương đối, nhưng năm nào thống kê chúng ta cũng vượt qua 10.000 người chết vì TNGT thì không thể chấp nhận được. Theo tôi phải giao chỉ tiêu cho các GĐ Sở GTVT và các Chủ tịch tỉnh, TP theo từng quý và nếu để xảy ra tai nạn quá nhiều thì phải xử lý liền. Chứ mỗi năm công bố số người chết vì TNGT (thống kê chưa đầy đủ) mà nhiều hơn số người chết vì nội chiến ở Libya thì thật quá kinh khủng.

Theo tôi đây là việc thiết thực, nói được phải làm ngay chứ để lâu sẽ "nguội". Chắc chắn sẽ có một nhóm người rất khó chịu với ý kiến của Bộ trưởng Đinh La Thăng, nhưng chúng ta hãy nghĩ về một đại cục của cả một dân tộc chứ không phải vì một vài người. Đừng để nước ta sống trong hòa bình mà mỗi năm phải mất đi hàng chục ngàn người vì TNGT - đây đúng là thảm họa với đất nước”.

“Hoan hô Bộ trưởng Đinh La Thăng!” là tiêu đề được Đức Hùng nguyenbuitn@gmail.com đưa lên hàng đầu, với những lý giải khá sát thực về hầu hết những vấn đề được BT Thăng đã nêu ra và vẫn đang gây tranh cãi:

“Tôi hay đọc một số bài báo về các ý tưởng mới của Bộ trưởng trong nhiều vấn đề của ngành giao thông, tôi rất tâm đắc. Tôi chưa bàn chuyện dư luận đúng sai vì bất cứ vấn đề gì đặt ra đều có nhiều chiều đánh giá là chuyện thường, mà tôi coi trọng trách nhiệm và cái tâm. Rõ ràng “Ông quyết tâm” Đinh La Thăng muốn phá bỏ lối làm việc kiểu cũ. Đó là điều rất đáng hoan nghênh.

Đối với việc xử lý cán bộ cấp lãnh đạo không hoàn thành nhiệm vụ ngay, tôi đồng tình. Đối với kiến nghị tiêu hủy tang vật đua xe, tôi cũng đồng tình. Lý do là: xe đua đã bị thay đổi các kết cấu, thông số kỹ thuật, không nên giữ lại sẽ nguy hiểm cho người sử dụng. Số xe còn sử dụng được nếu đấu giá mang về nguồn thu cho nhà nước cũng có cơ sở, nhưng sẽ lại nảy sinh vấn đề “xin – cho”, sẽ rất khó có chế tài xử lý sau này. Tiêu hủy là hợp lý vì thà hi sinh lợi ích kinh tế trước mắt để duy trì niềm tin, đảm bảo an toàn cho nhân dân là điều phải nghĩ cho lâu dài.

Đối với kiến nghị thu lệ phí xe ô tô, xe máy, tôi đồng tình về tư tưởng vì tính khả thi nhưng cần có cơ chế áp dụng biểu thuế đối với xe mới nhập và xe đã lưu hành. Nên giảm thuế nhập xe để người dân được mua xe giá rẻ, hướng đến nhu cầu hưởng thụ tối đa. Đồng thời đánh thuế sử dụng cầu đường, thuế môi trường... để lấy kinh phí mở rộng đường. Đối với kiến nghị xử lý người đứng đầu tỉnh do tình trạng TNGT vẫn tăng, tôi nhiệt liệt đồng tình. Cần “túm kẻ có tóc” - các cụ đã dạy như vậy rồi.

Đối với kiến nghị thay đổi giờ làm việc, tôi đồng tình vì trước mặt chẳng có giải pháp nào khả thi để giảm ùn tắc. Nên tập trung lực lượng cảnh sát giao thông có kế hoạch phân làn xe, giãn khoảng cách giữa các xe từ xa khi lưu hành vào thành phố kết hợp với các biện pháp khác.

Từ phía ngược lại, Nguyễn Văn Bảo nguyenvanbao62@yahoo.com phản ứng khá gay gắt:

“Bài báo giật tít gây cho tôi sốc thực sự, không biết có phải ông Thăng nói thế không? Nếu đó đúng là câu nói (hay đề xuất) của ông Thăng thì thật nực cười, vì ông lại đổ trách nhiệm cho các ông Chủ tịch tỉnh (đáng ra trách nhiệm theo ngành dọc là của chính ông Thăng).

Mặt khác, có lẽ ông Thăng chưa nắm vững “Luật cán bộ công chức" nên không biết được trong trường hợp nào mới được kỷ luật cán bộ công chức bằng hình thức cách chức. Thứ nữa, có lẽ ông Thăng chưa tham khảo "Luật Hiến pháp" nên chưa hiểu rõ quy trình bãi nhiệm, miễn nhiệm chức vụ Chủ tịch UBND tỉnh phải do HDND tỉnh quyết định.

Một ông bộ trưởng cần nắm vững LUẬT thì điều hành công việc mới đúng đắn được… Tôi xin dẫn chứng một số văn bản ông Thăng ban hành như: cấm cán bộ công nhân viên ngành giao thông chơi gôn vào ngày nghỉ (như vậy là vi hiến pháp vì xâm phạm đến quyền tự do của công dân), cách chức cán bộ mà không theo một quy trình xử lý kỷ luật. Gần đây ông Thăng còn đề xuất thu phí ô tô xe máy  mà không có căn cứ rõ ràng, nên dân tình kêu la rất nhiều, thế mà ông Thăng lại tuyên bố là" tạo được sự đồng thuận của nhân dân". Nếu đề xuất thu phí của ông Thăng mà được hỏi ý kiến rộng rãi trong quần chúng nhân dân, thì mọi người sẽ nói "KHÔNG" vì không ai dại gì mà tự làm khó thêm cho mình cả…”

Vũ Lê Châu Anh chauanh2468@gmail.com rút tít “Mạnh mẽ,thẳng thắn nhưng chưa thực tế, thưa Bộ trưởng!” cho bình luận của mình với những lập luận:

“Một tỉnh có địa hình giao thông hiểm trở nhưng lại là tuyến huyết mạch, lưu lượng giao thông từ các địa phương khác đi qua là bắt buộc, nếu như xảy ra tai nạn thảm khốc mà nguyên nhân lại đến do lỗi của lái xe, của phương tiện, của thời tiết ...v v...thì ông cũng đề nghị cách chức Củ tịch tỉnh đó sao? Đó là còn chưa kể rất có thể tai nạn giao thông xảy ra do chất lượng đường sá, tài sản do chính bộ của ông trực tiếp có trách nhiệm.

Việc thu phí tham gia giao thông, ông đã trả lời báo chí rằng:...đã nghiên cứu rất kỹ lưỡng...để rồi đưa ra đề nghị thu phí theo kiểu…  "cào bằng"! Xin hỏi ông, đề xuất đó hợp lý ở chỗ nào? Một xe taxi chạy hàng chục vạn km/năm trả mức phí bằng 1 xe chỉ chạy vài trăm km cũng với thời gian tương tự?

Cũng xin nhắc thêm vì có thể ông không còn nhớ, rằng trước đây đã có 1 đề nghị tưởng rằng rất hợp lý: áp phí giao thông vào xăng dầu, ai đi nhiều thì phải dùng nhiên liệu nhiều, đi ít dĩ nhiên phải trả mức phí ít hơn. Ấy vậy mà vẫn chưa hợp lý khi những người kinh doanh vận tải thủy lên tiếng phản đối,vì đơn giản là họ... ở dưới nước. Ấy là còn chưa tính đến những người kinh doanh nhờ xăng dầu nhưng không tham gia giao thông, ví dụ : xăng dầu chạy máy phát cho nhà hàng, cho máy móc các khu công nghiệp v v...

Với trách nhiệm cũng như quyền lợi của 1 công dân, tôi cũng xin có 1 giải pháp của riêng mình, nếu được ông Bộ trưởng lưu tâm, tôi rất mừng. Đó là:

Với ô tô, nên thu phí theo số công tơ mét và bên Đăng kiểm sẽ có trách nhiệm kiểm tra số liệu khi xe đến kỳ phải đi đăng kiểm. Nếu trục trặc công tơ mét mà chủ xe không chịu đi sửa ngay, có thể áp dụng mức truy thu như bên ngành Điện hoặc có 1 mức phạt hợp lý (áp dụng riêng cho từng mục đích sử dụng phương tiện).

Với xe gắn máy, khó khăn hơn vì số lượng nhiều trong khi khá nhiều xe công tơ mét không hoạt động thì có thể linh hoạt hơn - thu theo công tơ (nếu công tơ còn chạy), theo mức phí hàng tháng (nếu chủ xe không khắc phục lỗi ở công tơ), hoặc trọn gói như khi mua bảo hiểm.

Tất cả những đề nghị trên cũng vẫn chỉ là để tham khảo, vì bên cạnh ông có cả 1 ban tham mưu, cố vấn. Những người ấy sẽ chứng tỏ rằng tại sao họ được ở những vị trí ấy.

Khánh Tùng