(Dân trí) - Hầu hết chúng ta khi nói đến bóng đèn điện đều nghĩ tới Edison, nhưng bạn có biết rằng ông cũng chính là người đưa ra ý tưởng dùng xi-măng để xây nhà, làm đồ nội thất, tủ lạnh và thậm chí là cả đàn piano? >> Những sự thật thú vị về nhà phát minh Edison (phần 1)
7. Edison có một hình xăm bí ẩn
Theo hợp đồng bảo hiểm năm 1911 ký với công ty Mutual Life Insurance ở thành phố New York, Edison đã có 5 hình xăm chấm trên tay trái. Đến nay vẫn chưa ai hiểu ý nghĩa của những chấm đó.
Thêm một thông tin khá thú vị nữa, Edison đã được công nhận là người phát minh ra chiếc máy xăm ở dạng đơn giản. Năm 1876, ông đăng ký sáng chế cho máy xăm Stencil-Pens, và đây chính là cơ sở để nhiều năm sau, Samuel O’Reilly cho ra đời
Máy xăm dạng đơn giản của Edison
máy xăm đầu tiên trên thế giới.
8. Từng có người thiệt mạng vì phát minh của Edison
Sau khi Wilhelm Conrad Röntgen phát hiện ra tia X vào năm 1895, Edison đã hướng dẫn nhân viên của mình, một người thợ thổi thuỷ tinh tên là Clarence Dally, chế tạo một chiếc huỳnh quang nghiệm, sau này trở thành một thành công về mặt thương mại và là cơ sở cho các thiết bị huỳnh quang nghiệm hiện đại sử dụng trong bệnh viện ngày nay.
Vào thời đó, không nhiều người tin rằng tia X nguy hiểm và Clarence có thói quen kiểm tra các huỳnh quang nghiệm bằng tay không. Năm 1900, trong một lần như vậy, ông bị thương nặng ở cổ tay và vết thương không thể lành sau nhiều lần cấy ghép da. Cuối cùng, các bác sỹ phải cưa bỏ cả cánh tay.
Sau sự cố này, Edison vẫn trả lương tháng đều đặn cho Dally dù ông này không thể tiếp tục làm việc. Tình trạng của Clarence ngày một xấu đi, ngay cả khi hai tay đã bị cưa. Ông qua đời vì bệnh ung thư.
Clarence Dally
Quá choáng váng, Edison ngừng mọi nghiên cứu về huỳnh quang nghiệm. Trong một cuộc phỏng vấn tại New York hồi năm 1903, ông nói: “Đừng nói với tôi về tia X nữa. Tôi sợ chúng. Tôi đã ngừng mọi thí nghiệm về chúng từ 2 năm trước, khi tôi suýt bị mù và trợ lý của tôi là Dally bị mất cả hai cánh tay.”
9. Ý tưởng nhà bê-tông
Năm 1887, Edison lao vào một dự án mà sau này thất bại nặng nề. Ông nảy ra ý tưởng tách sắt từ quặng non. Ý tưởng này lập tức bị một bài xã luận chế nhạo và gọi đó là “Sự điên rồ của Edison”. Không nản chí, Edison đã đầu tư toàn bộ số tiền của mình cho dự án này, để rồi vài năm sau phát hiện ra rằng việc khai thác quặng sắt rẻ hơn nhiều.
Do đó, Edison đã quyết định từ bỏ những thứ máy móc kồng kềnh và chuyển sang lĩnh vực mới: xi măng. Nhận thấy rằng có thể đúc xi-măng thành nhiều hình dạng khác nhau, ông tin là có thể xây một ngôi nhà bằng cách đổ xi-măng vào một cái khuôn thật lớn!
Nhà phát minh Edison bên một mô hình nhà bê-tông
Edison cho rằng ông có thể giải quyết vấn đề nhà ở của thành phố New York và xoá sổ các khu ổ chuột bằng việc sản xuất hàng loạt nhà bê-tông đúc sẵn giá rẻ cho người nghèo. Vì không muốn được biết đến như “cha đẻ của những ngôi nhà xấu xí”, Edison đã thuê một công ty kiến trúc có uy tín thiết kế loại nhà 2 tầng, dành cho 2 gia đình sinh sống. Sản phẩm thiết kế rất đẹp, nhưng thiếu tính thực tế.
Do đó, Edison hạ thấp mục tiêu và hoàn tất ngôi nhà xi-măng đầu tiên, với kết cấu và thiết kế đơn giản hơn nhiều, tại phố Hixon, ở South Orange, tiêu bang New Jersey (Mỹ) vào năm 1911 (sau này ngôi nhà bị đập đổ để lấy chỗ xây siêu thị và một bãi đỗ xe).
Những ngôi nhà xi-măng của Edison
Năm 1917, nhà tư bản Charles Ingersoll đã cho xây 11 ngôi nhà xi-măng để bán cho người nghèo, những người vốn sống trong các khu nhà ổ chuột, với giá chỉ 1.200 USD/căn - bằng 1/3 giá trị thực, nhưng vẫn không có người mua.
Một số nhà sử học cho rằng chính dư luận và tuyên bố của Edison về tham vọng xoá sạch nhà ổ chuột đã khai tử dự án này. Chẳng ai muốn sống trong một ngôi nhà mà ai cũng biết chủ của nó “mới đi ra từ khu ổ chuột”.
Không dừng lại ở nhà cửa, năm 1911 Edison còn tự tin tuyên bố rằng đồ nội thất làm bằng xi-măng cũng có thể đẹp như gỗ mà lại rẻ và bền hơn. Ông đã dùng xi-măng dạng loãng, nhiều bọt để sản xuất đàn piano, bồn tắm và tủ để máy quay đĩa. Tuy nhiên, cùng chung số phận với nhà xi-măng, đồ nội thất xi-măng của Edison cũng không hấp dẫn được người tiêu dùng.
Những chiếc tủ để máy quay đĩa hát làm bằng xi-măng của Edison
10. Giết voi bằng dòng điện
Vào cuối thập niên 80 của thế kỷ 19 (những năm 1880), Edison bị lôi vào “Cuộc chiến của các dòng điện” với George Westinghouse và Nikola Tesla. Edison phát triển ý tưởng sử dụng dòng điện một chiều (DC), trong khi Westinghouse và Tesla muốn sử dụng dòng điện xoay chiều (AC).
Thời đó, Edison có hơn 100 trạm phát điện ở Mỹ, cung cấp điện một chiều cho người tiêu dùng. Nhưng do tình trạng hao hụt điện năng trong quá trình truyền tải, trạm phát điện phải đặt trong phạm vi bán kính 1 dặm (1,5km) tính từ vị trí của người tiêu dùng. Nhân viên của Edison khi đó là Nikola Tesla, một kỹ sư thông minh người Serbia, đã đề xuất ý tưởng sử dụng dòng điện xoay chiều để giải quyết vấn đề này nhưng Edison không nghe.
Edison đã từng yêu cầu Tesla chế tạo loại máy phát điện mới để cải thiện hoạt động của các trạm điện, với giải
Con voi Topsy
thưởng treo ra là 50 ngàn Mỹ kim. Tesla đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nhưng Edison nuốt lời về tiền thưởng, nói với Tesla rằng: “Anh chẳng hiểu gì về tính hài hước của người Mỹ cả”. Sự việc khiến Tesla nổi giận và bỏ việc. Sau này Tesla được biết đến với nhiều đóng góp mang tính cách mạng trong lĩnh vực điện và từ trường. Các phát minh của ông góp phần không nhỏ trong việc tạo ra Cuộc cách mạng công nghiệp lần 2.
Trở lại với “Cuộc chiến của các dòng điện”, để chứng minh tính ưu việt và an toàn của dòng điện một chiều mà mình đang sử dụng, Edison khảng định rằng dòng điện xoay chiều có khả năng gây chết người và có thể dùng để giết người hoặc động vật. Mặc dù bản thân là người phản đối biện pháp tử hình, nhưng Edison, cùng với một nhân viên của mình là Harold P. Brown, đã chế tạo ra ghế điện.
Năm 1903, một con voi trong rạp xiếc, tên là Topsy, bỗng nổi điên và giết chết 3 người. Nó lập tức bị coi như một hiểm hoạ và những người chủ muốn đem hành hình. Tuy nhiên, khi đó, các tổ chức bảo vệ động vật phản đối hình thức treo cổ, và Edison nhìn thấy cơ hội, đề xuất việc giết voi bằng dòng điện xoay chiều.
Topsy được cho ăn cà rốt tẩm xyanua, rồi bị giết chết bằng dòng điện 6.000 vôn. Tất cả diễn ra chỉ trong vài giây, không ầm ĩ.
Ads are not endorsed by ytuongsangtaovn.com or the staff thereof and visitors should perform their own due diligence on the product or service offered.
