>> Al-Qaeda “đã chọn được thủ lĩnh lâm thời”
>> Trùm khủng bố Osama bin Laden bị tiêu diệt
Saif al-Adel lâu nay đã đóng vai trò nổi bật trong al-Qaeda.
Thủ lĩnh quân sự hàng đầu
Trong thông báo vắn tắt, kênh truyền hình vệ tinh Ảrập , al Jazeera hôm qua đưa tin Saif al-Adel được bổ nhiệm làm thủ lĩnh lâm thời trong khi Mustafa al-Yemeni, với họ cho thấy hắn ta đến từ Yemen, sẽ chỉ đạo các hoạt động của al-Qaeda.
Kênh truyền hình Ảrập này từ lâu đã được xem là có mối liên hệ tốt với các nhóm chiến binh tại Afghanistan cũng như Pakistan, là kênh chính để Bin Laden tung ra thông điệp của mình với báo chí.
“Tôi cho rằng thông báo trên chỉ mang tính “trình diễn”. Nó chứng tỏ với thế giới rằng chúng đã có một thủ lĩnh tạm thời”, nhà phân tích an ninh Theodore Karasik ở
“Rõ ràng là Adel có kinh nghiệm hoạt động, nhưng hắn ta không khôn ngoan và có sức hấp dẫn như Bin Laden”.
Lực lượng Mỹ đã tiêu diệt được trùm khủng bố al-Qaeda Osama bin Laden tại nơi ẩn náu bên ngoài thủ đô
Các công tố Mỹ cho rằng Adel là một trong những thủ lĩnh quân sự hàng đầu của al-Qaeda và đã giúp lên kế hoạch cho các vụ tấn công bom nhằm vào sứ quán Mỹ tại
Họ cũng cho rằng hắn đã thành lập các trại huấn luyện của al-Qaeda tại Sudan và Afghanistan trong những năm 1990.
Bất đồng với Bin Laden
Nhưng có thông tin cho rằng Adel xem vụ tấn công 11/9 là một sai lầm và đã chỉ trích Bin Laden về vụ việc.
Mustafa Alani, nhà phân tích chính trị tại Dubai tỏ ra nghi ngờ về việc Adel đảm nhiệm vai trò lãnh đạo tạm thời của al-Qaeda, viện dẫn bất đồng giữa Adel và thủ lĩnh người Ảrập có sức hút lớn Bin Laden. “Người đàn ông này là nhân vật đối đầu với Bin Laden và phản đối vụ tấn công 11/9. Cá nhân hắn ta đã chỉ trích Bin Laden và mô tả Bin Laden là kẻ độc tài, đưa ra quyết định mà không cần tham khảo đồng nghiệp”, ông cho hay.
Alani cũng cho rằng Bin Laden là một thủ lĩnh mang tính biểu tượng, không nhất thiết phải thay thế. “Tôi đang nghi ngờ không biết có cần thiết phải thay thế hắn ta. Osama bin Laden không phải là một thủ lĩnh, hắn ta là một lý tưởng gia. Ý tưởng thay thế Bin Laden là thủ lĩnh điều hành theo cách này không hợp lý”.
Adel được cho là đã trốn sang Iran sau khi Mỹ đưa quân vào Afghanistan sau vụ tấn công khủng bố 11/9 và được biết bị quản thúc trong một ngôi nhà tại đó.
Báo chí Ảrập cho hay, giới chức Iran đã thả hắn ta khoảng 1 năm trước. Sau đó hắn trở lại vùng biên giới Afghanistan-Pakistan. Tuy nhiên, một số cho rằng hắn có thể đã trở lại
Quyết định xoa dịu
Noman Benotman, từng là trợ lý cho Bin Laden nhưng nay là nhà phân tích tại Quỹ Quilliam, một cơ quan phân tích của Anh, cho rằng Adel được bổ nhiệm là “tổng tham mưu trưởng”, nhằm xoa dịu những lo ngại của các thành viên al-Qaeda về tương lai của nhóm này.
“Vai trò mà hắn được chỉ định không hoàn toàn là một thủ lĩnh. Nhưng hắn phụ trách hoạt động và quân sự của nhóm”, nhà phân tích cho biết. Ngoài ra Benotman tiết lộ ông đã biết Adel khi cả hai hoạt động tại
“Động thái bổ nhiệm là nhằm để phản ứng với sự nôn nóng của các chiến binh al-Qaeda, vốn rất lo lắng về việc ban lãnh đạo của chúng trì hoãn công bố người kế nhiệm”, nhà phân tích cho hay.
“Tuyên bố này được đưa ra với hi vọng sẽ làm chúng bình tĩnh. Nó cũng dọn đường cho Zawahri tiếp quản vị trí lãnh đạo”.
Trong những năm gần đây, Bin Laden không xuất hiện trong các thông điệp của al-Qaeda thường xuyên như Zawahri. Nhưng Zawahri lại được xem là thiếu sức hấp dẫn và kỹ năng thuyết trình như Bin Laden, người Ảrập gốc
Ngoài ra, các thành viên Ả rập vẫn được xem là có ảnh hưởng khá lớn trong al-Qaeda trong thời gian xáo trộn này. Bản thân phó thủ lĩnh al-Qaeda Ayman al-Zawahiri cũng là người Ảrập và là một thành viên ban đầu của al-Qaeda, xuất thân từ nhóm thánh chiến hồi giáo Ai Cập. Al-Qaeda và nhóm này sát nhập vào tháng 6/2001.
Mặc dù đây có thể chỉ là giải pháp tạm thời, nhưng thực tế cho thấy không có ai có thể thay thế được “đôi giày lớn” của Bin Laden. “Không có ai khác có sức nặng như Bin Laden. Hắn ta là “người khổng lồ” trong số những thủ lĩnh còn lại ở al-Qaeda. Nhưng không có gì cần phải nghi ngờ, Ayman al-Zawahiri là một nhân vật quyết đoán”, Fawaz Gerges, giáo sư nghiên cứu về Trung Đông tại Trường Kinh tế
Cũng theo các nhà phân tích, vấn đề lớn nhất của al-Qaeda hiện nay là nằm ở bản chất của nhóm này: không có phương tiện chính trị để đạt được mục đích, chỉ có dùng vũ lực. Hay đơn giản hơn, al-Qaeda chỉ tồn tại và hoạt động như một tổ chức khủng bố.
Phan Anh
Theo Reuters, Huffington Post