Nghiên cứu được bộ gác chân trên ghế dùng cho giới văn phòng tôi tâm đắc lắm. Nhưng không biết tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền sáng chế nên tôi không đăng ký" - ông Thân Thế Hào, Giám đốc Công ty TNHH Ninh Phong, TP HCM, tâm sự.
Công trình của ông chưa kịp ra sản phẩm thì hàng "đạo chích" y hệt bản vẽ đã có mặt trên thị trường rồi. Theo ông Hào, đó là một bài học cay đắng về việc đăng ký sở hữu trí tuệ với những người làm công tác sáng tạo như ông.
Hiện nay mỗi tháng TP HCM có hơn 200 đơn đăng ký nhãn hiệu hàng hóa, hơn 10 đơn về kiểu dáng và 5-6 đơn về sáng chế. Nhưng không phải mọi doanh nghiệp, các nhà khoa học đều thấy hết được lợi ích thực sự của sở hữu trí tuệ.
Nhà thiết kế, chế tạo khủng long máy và các loại robot giải trí Dương Tấn Thành là một ví dụ. Do thiếu kinh nghiệm về cạnh tranh, thiếu thông tin về quyền sở hữu trí tuệ, khủng long máy đầu tiên của ông Thành không đăng ký quyền sáng chế. Kết quả, sản phẩm này đã bị một bạn hàng là một công ty vốn nước ngoài thay tên, thay nhà sản xuất. "Có SHTT rồi vẫn bị nhái như thường. Tôi lại không nhiều thời gian nên đành miễn đăng ký" - giám đốc Dương Tấn Thành lý giải.
Công ty Thế Nguyên (quận 9, TP HCM) cũng có lập luận tương tự. Chuyên về sản xuất và xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ, mỗi tháng đơn vị này tung ra trên dưới 100 kiểu mẫu mới. Theo Giám đốc Nguyễn Thanh Hải thì kinh phí để đăng ký hết hàng loạt kiểu mẫu là món tiền khá lớn. Hơn nữa thời gian chờ đợi để có giấy chứng nhận so với thời gian ra hàng lâu nên công ty không đăng ký. Vì thế Thế Nguyên đã mất không ít hợp đồng với giá trị hàng trăm ngàn USD do cam kết với bạn hàng là sản xuất độc quyền mà hàng có mẫu mã tương tự lại xuất hiện nhan nhản trên thị trường.
Theo phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ, Sở Khoa học - Công nghệ TP HCM, thực tế, nhiều cá nhân, doanh nghiệp chưa tin tưởng vai trò bảo hộ của Nhà nước khi có vi phạm. Hiện các đã có những quy định khá rõ ràng về vấn đề này, tuy nhiên, khi có sự vi phạm, doanh nghiệp không nên hoàn toàn đổ lỗi cho các cơ quan chức năng. Đối tượng được bảo hộ cũng phải tích cực giám sát, phát giác, thông báo kịp thời những vi phạm đối với quyền sở hữu của mình qua bằng chứng cụ thể, chính xác để giúp cơ quan chức năng xử lý hiệu quả.
Thanh Nga
