Ý tưởng & Sáng tạo VN (Vietnam Ideas & Creativities) [β7]

Triển lãm "Tranh và mỹ nghệ làm từ gáo dừa" vừa khai mạc tại Nhà văn hóa Phụ nữ TP HCM, 192 Lý Chính Thắng, quận 3. Hơn 20 bức tranh được "vẽ" từ những bộ phận của cây dừa như gáo, xơ, lá, thân dừa, dưới bàn tay khéo léo của nghệ nhân thể hiện sinh động nhiều chủ đề khác nhau trong cuộc sống.  

Chất liệu tuy cứng nhưng khi thể hiện lên tranh rất uyển chuyển. Màu mộc mạc, sắc độ hài hòa, cộng với ý tưởng của người thợ làm cho tranh gáo dừa có nét rất riêng: sang trọng mà dân dã. Những bức như Ngắm hoa, Thiếu nữ, Mùa vàng, Đi tắm dưới trăng phần nào đã đạt được mức độ nhất định về mặt nghệ thuật.  

Đây là những sản phẩm độc đáo nằm trong dự án "Tranh gáo dừa bóc lớp từng phần" của nghệ nhân Nguyễn Thị Kim Thanh, Giám đốc Công ty Dừa Việt, từng đoạt giải Sáng tạo khoa học kỹ thuật TP HCM năm 2004. Trong quá trình nghiên cứu làm gỗ từ cây dừa để tạo ra đồ trang trí nội thất, chị Kim Thanh phát hiện nếu dùng máy mài hết xơ dừa trên gáo, sau đó bóc ra lớp áo phấn, gáo dừa có rất nhiều lớp, mỗi lớp có các sắc độ thay đổi khác nhau. Chị nghĩ ngay đến việc dùng gáo dừa để "vẽ" tranh nghệ thuật chứ không chỉ dừng lại ở việc làm nên những sản phẩm ứng dụng thông thường. 

"Ngắm hoa" - một bức tranh làm từ gáo dừa.

Tranh gáo dừa rất bền, vì làm từ loại vật liệu vĩnh cửu, gáo dừa càng già càng dai. So với quy trình làm những đồ thủ công mỹ nghệ khác, tranh làm từ gáo dừa muốn thành công phải kết hợp rất nhiều khâu: ý tưởng, làm chủ được chất liệu, sử dụng máy móc để mài chất liệu, và kiên trì nhất là công đoạn ghép tranh từ những mảnh gáo dừa đủ các kích cỡ. Trên hết, người làm tranh phải có hứng thú trong quá trình sáng tạo mới có thể làm cho bức tranh sinh động, có hồn.

Phần đông người nước ngoài mua tranh vì nhận thấy sản phẩm này đậm phong cách Việt Nam. Chị Kim Thanh đã mời hai họa sĩ bên Hội Mỹ thuật TP HCM cộng tác với công ty để sáng tác tranh. Chị cho biết, hiện giờ công ty vẫn còn phải bù lỗ để tiếp tục thử nghiệm những đặc tính của gáo dừa vào việc làm tranh. Chỉ mới có vài bức làm từ gáo dừa đạt mức nghệ thuật, trong đó có bức Điểm tựa (do chị phác họa ý tưởng, một công nhân thực hiện) được Tổng giám đốc Pepsi Đông Nam Á mua với giá 2.500 USD.

Triển lãm kéo dài đến cuối tháng 3.

Anh Vân