Ý tưởng & Sáng tạo VN (Vietnam Ideas & Creativities) [β7]

Buffett, dù đã trên 80 tuổi, nhưng vẫn chưa có kế hoạch về hưu. Cuối tháng 2/2012, ông tiết lộ rằng đã tìm được người kế nhiệm, nhưng từ chối nói tên tuổi, thậm chí cả người được chọn cũng không biết. Một lần nữa, ông nói rằng mình vẫn chưa có ý định rời khỏi Tập đoàn.

Giữa tháng 4/2012, Buffett thừa nhận mình bị ung thư tuyến tiền liệt. Ông cho biết căn bệnh này hiện chỉ mới ở giai đoạn đầu và sức khỏe của ông vẫn rất tốt. Mặc dù vậy, thông tin này lại càng khiến cho giới truyền thông nghĩ rằng lần này Buffett sẽ khó mà lần lữa. Tờ Wall Street Journal đã tiếp cận được ông, song trong suốt cuộc nói chuyện với phóng viên, ông cũng không hé răng về người được chọn.

David Winters, một cổ đông của Berkshire đã hơn 20 năm và quỹ tương hỗ của ông là Wintergreen Fund hiện nắm giữ 67 triệu cổ phiếu của tập đoàn này, nhận xét: “Người kế vị có lẽ sẽ khiến cho chúng ta phải ngạc nhiên. Tôi cho rằng người ấy không phải là người có lý lịch ấn tượng và cũng không nằm trong phạm vi đồn thổi gần đây”.

Tất cả cũng chỉ là phỏng đoán. Để tăng tính thuyết phục, người ta đã tìm lại những bức thư hằng năm Buffett gửi cho cổ đông, trong đó ông đề cập đến những nhà điều hành ở các bộ phận khác nhau. Ngoài ra, còn có các phân tích của 2 nhóm nghiên cứu tài chính độc lập - nhóm Paul Tetlock & Tim Scully của Trường Kinh doanh Columbia và nhóm Richard Peterson tại công ty đầu tư của Mỹ MarketPsych. Hai nhóm này đã làm một cuộc phân tích khảo đính, tức những phân tích dựa trên các công thức toán học để đo tần suất và mức độ tích cực hay tiêu cực qua những điều Buffett đã viết trong các lá thư trên. Tổng kết lại có tất cả 22 nhà điều hành sáng giá được Buffett nhắc đến trong suốt những năm qua.

Kể từ năm 1977, Buffett đã viết khoảng 400.000 chữ trong các lá thư. Nhóm Tetlock & Scully phát hiện ra rằng, Buffett đã đề cập đến Ajit Jain, người đứng đầu bộ phận tái bảo hiểm của Berkshire, nhiều hơn bất kỳ nhà điều hành tại các bộ phận khác, với tổng cộng 102 lần, so với vị trí thứ hai (chỉ 60 lần) của Tony Nicely, Tổng Giám đốc Geico, Công ty Bảo hiểm Ôtô thuộc Berkshire.

Họ cũng khám phá ra Buffett có phần nào dành những lời có cánh cho Jain nhiều hơn bất kỳ người nào khác. Trong thư gửi cổ đông năm 2009, Buffett đã viết: “Nếu Charlie (Charlie Munger, Phó Chủ tịch Berkshire, cánh tay mặt của Buffett), tôi và Ajit Jain đang ở trên một con thuyền bị chìm và bạn chỉ có thể cứu 1 trong 3 người chúng tôi thì người bạn nên cứu là Ajit”.

Tuy nhiên, Tad Montross, Tổng Giám đốc của General Re, lại qua mặt Jain về tỉ lệ chữ có ý nghĩa tích cực về mặt tài chính. Chẳng hạn trong thư năm 2002, Buffett đã viết về “sự tiến bộ to lớn” dưới sự điều hành của Montross. Bám sát theo sau Montross là các Tổng Giám đốc Brad Kinstler của hãng sản xuất và phân phối kẹo See’s, Greg Abel của hãng năng lượng MidAmerican Energy, Don Wurster của hãng bảo hiểm National Indemnity.

Khi sử dụng một phương pháp luận khác - dựa trên mức độ biểu cảm trong các từ Buffett nói về các nhà điều hành của mình, ông Peterson, thuộc hãng đầu tư MarketPsych, lại nhận thấy ông Jain được xếp ở vị trí tương đối thấp.

Trong số những nhà điều hành hiện tại Buffett khen ngợi một cách đầy cảm xúc ít nhất 8 lần thì người có số điểm cao nhất là Danny Goldman, Giám đốc Tài chính của Iscar, nhà cung cấp các dụng cụ cắt. Buffett đã dùng 4 chữ “không thể tin được” trong thư năm 2009 khi nói về Goldman, Nicely của Geico xếp thứ hai với “xuất sắc” trong thư năm 2005. Theo sau là Abel của MidAmerican với “tuyệt vời” năm 2008, Kinstler của See’s được khen tặng 2 chữ “phi thường” và Jain là “đáng kinh ngạc”.

Tuy nhiên, cho đến nay, người Buffett nhắc đến nhiều nhất vẫn là Ajit Jain. “Điều này là hoàn toàn đúng nếu bạn nhìn vào số lần được nhắc tới, số chữ có liên quan hoặc số năm mà Buffett đã đề cập đến khi nói về Jain”, Tetlock cho biết.

Jain sinh ra ở Ấn Độ, có bằng MBA của Harvard và làm việc cho Berkshire từ năm 1985. Jain là người giỏi xử lý các thảm họa, thiên tai. Và theo như Buffett, “cách điều hành của Jain cho thấy sự nhanh nhạy, tính quyết định, năng lực cao và quan trọng nhất là ông sở hữu bộ óc có một không hai trong ngành bảo hiểm. Jain là người dám chấp nhận những rủi ro mà không đối thủ nào dám nhận”. Chẳng hạn, ông đã nhận bảo hiểm cho Sears Tower ở Chicago, tòa nhà cao nhất nước Mỹ sau sự kiện khủng bố ngày 11.9.2001.

Năm nay, Buffett đã rất hào phóng khen tặng Jain vì tính quyết đoán và bộ óc thông minh của ông. “Từ điểm xuất phát năm 1985, Ajit đã tạo ra một bộ phận bảo hiểm khổng lồ với float lên tới 34 tỉ USD và những khoản tiền lời đáng kể từ bảo hiểm (float là khoản tiền Berkshire nắm giữ để nộp yêu cầu bảo hiểm trong tương lai, nhưng trong khi chờ đợi, có thể sử dụng để đầu tư). Một thành tích mà không một tổng giám đốc nào của hãng bảo hiểm khác có thể làm được. Với những thành quả này, Jain đã làm tăng thêm nhiều tỉ USD vào giá trị của Berkshire. “Charlie Munger rất sẵn lòng đổi tôi để lấy một Ajit thứ hai. Rất may cho tôi là không còn ai như Ajit”, Buffett nói.

Đó là lý do từ lâu nay Jain đã được xem là một trong những ứng cử viên tiềm năng nhất để kế vị Buffett. Tuy nhiên, được khen ngợi không có nghĩa là được chọn. Nhiều nhà điều hành xuất sắc mà Buffett đã không tiếc lời ca ngợi trước đây như David Sokol, Joe Brandon và Rich Santulli nay đều đã không còn ở Berkshire.

“Phân tích thì vẫn tốt hơn là chỉ phỏng đoán mơ hồ, vì dù sao vẫn còn có những con số thống kê gắn với sự phỏng đoán đó. Ít nhất là xác suất đúng cũng cao hơn”, ông Peterson, thuộc hãng đầu tư MarketPsych, nhận xét.

Theo Ngô Ngọc Châu

NCĐT