Không thể dửng dưng!
Như lời mở đầu thân thiện ông bày tỏ trong chương trình Câu chuyện ngày xưa tại Cung Văn hóa Hữu Nghị Việt Xô (1/7) là đêm “trình diện với các bạn hàng ngày yêu mến và đã lắng nghe nhạc của tôi. Nhưng hôm nay mới biết anh chàng Nguyễn Đức Toàn như thế nào”. Rồi ông cũng tự trả lời: “79 tuổi vẫn cười thường xuyên”.
Hẳn là cái “cười thường xuyên” đó đã len vào trong các sáng tác của ông một niềm tin mãnh liệt, một sự lãng mạn tột cùng - ngay cả trong cái chết. Đối với ông, “những cái chết của các anh hùng liệt sĩ đẹp lắm. Không thể dưng dửng được!”. Chính vì thế có thể nói, Nguyễn Đức Toàn là một trong số những nhạc sĩ viết về những cái chết của các anh hùng liệt sĩ đẹp lạ thường. Đó là Biết ơn chị Võ Thị Sáu, đó là Nguyễn Văn Trỗi anh còn sống mãi, đó cũng là Nguyễn Viết Xuân cả nước yêu thương…
Với những ai yêu nét nhạc của người nhạc sĩ gốc Bắc Ninh này thì không khó khăn gì khi “gặp” những ca khúc của một thời khói lửa, cũng như bóng dáng quê hương trong Quê em, Quê em miền trung du, Khâu áo gửi chiến sĩ, Đào công sự…
Tuổi 79, ông tự hào mình đã có chắt, nhưng với ông cái tình với người với đời vẫn luôn tươi mới. Nói nhỏ, ông bảo tâm hồn ông vẫn rất lãng mạn “và phải bay bổng đến vùng trời xa lạ nào đó” để kiếm tìm sức sáng tạo. Có lẽ nhờ những giây phút đó ông "vẽ" nên nhiều giai điệu đẹp đã trở nên quen thuộc với đông đảo người nghe, là: Chiều trên bến cảng, Chưa có bao giờ đẹp như hôm nay, Hà Nội một trái tim hồng…
Cái chuyện “không tình cờ”
Vui, ông bảo, cuộc đời ông là một chuỗi sự tình cờ, từ âm nhạc, hội họa, đến việc trở thành người lính, duy chỉ có một chuyện có “âm mưu” hẳn hoi đó là lấy vợ. Người bạn đời của ông ít hơn ông một tuổi, đã bên ông trong những chuyện vui buồn, và vì thế khi nam ca sĩ Tấn Minh cất lên giai điệu của Câu chuyện tình yêu, người thưởng thức đã không giấu nổi sự ngưỡng mộ về tình yêu theo ông là “vẫn ngây ngơ trong trắng như thuở nào”.
Nguyễn Đức Toàn tự nhận ông biết làm nhiều thứ từ vẽ, viết nhạc, làm thơ đến diễn kịch, và dĩ nhiên ở con người tài hoa như ông, ở lĩnh vực nào ông cũng để lại những ấn tượng đẹp. Chút phi lộ “tôi rất nhiều lần đi biển, nhưng không biết bơi”, đã vậy mà ông vẫn mê mệt được làm lính biển.
Câu chuyện ngày xưa có thể nói là cuộc phô diễn của những giọng ca trẻ như: “hoàng tử nhạc đỏ” Trọng Tấn, Đăng Dương, Đức Tuấn, Anh Thơ, Lan Anh, Phương Nga… Dù còn chút khe khắt khi đánh giá những gì chưa vuông vắn của người thể hiện, nhưng cảm nhận dễ thấy chính là sự nhiệt tình của một thế hệ trẻ với thế hệ nhạc sĩ như ông- Nguyễn Đức Toàn.
Cũng phải nói thêm, MC Lê Anh lần đầu tiên xuất hiện trong Con đường âm nhạc, sau khi MC Huyền Thư nói lời chia tay chương trình, đã sáng và rõ ràng hơn trong các câu hỏi, tiếc là có chỗ anh ngắt nhanh quá. Đơn giản như khi ông nói đến “đa tình”, chưa kịp hiểu hết cái tầng sâu hơn ý nghĩa ông muốn diễn đạt, thì không rõ vì lý do gì MC “lái” ngay sang một câu hỏi khác. Hẫng quá!
Bài: L. Chi
Ảnh: Hữu Nghị