Ý tưởng & Sáng tạo VN (Vietnam Ideas & Creativities) [β7]

Nhiều người cho rằng, những bộ phim của anh, như “Bỗng dưng muốn khóc” chẳng hạn, là một thứ si rô ngọt ngào, dễ xem rồi dễ quên. Nó không có tác động nào lớn đến đời sống. Người ta xem đôi khi chỉ vì nó vui vui, thế thôi. Đó có phải là áp lực “không muốn ai phá sản về mình”?

Tùy cảm nhận của mọi người thôi. Tôi muốn làm phim nhẹ nhàng vui vẻ, ai cũng xem được, xem xong ai cũng thấy vui, và có một chút giáo dục xã hội trong đó. Nó không có gì phản cảm. Khi “Bỗng dưng muốn khóc” chiếu, nhà sản xuất hài lòng vì đó là một phim tốt, chương trình phim truyện trên kênh VTV1 cũng tạo được ấn tượng tốt. Tôi nói thẳng thế này, trước đây phim trên VTV1 khán giả phía Nam không quan tâm nhiều. Ngoài Bắc thì lại không thích xem phim trong Nam sản xuất. Bộ phim này đã xóa được ranh giới đó, tất cả chúng tôi đều có lợi.

Trong nghệ thuật, muốn đẩy cao tính sáng tạo thì người nghệ sỹ phải “biết chán”, biết thế nào là lặp lại. Sau bữa si rô ngọt ngào “Bỗng dưng muốn khóc”, anh muốn có một phim “nặng đô” hơn một chút?

Nếu anh theo dõi hành trình phim ảnh của tôi anh sẽ thấy điều ngược lại, là phim sau nhẹ nhàng hơn phim trước, đơn giản hơn phim trước, thoải mái và tự nhiên hơn. Đó là cách tôi lựa chọn thôi. Như ngày xưa khi đi chụp hình thời trang, tôi phải làm sao cho hình ảnh đặc biệt và… dữ một chút, để nhìn vào là nhận ra Vũ Ngọc Đãng liền. Nhưng đến một lúc nào đó tôi chán kiểu vậy, tôi muốn để mọi thứ tự nhiên. Phim ảnh cũng vậy. Càng ngày tôi càng muốn thể hiện nó đơn giản, bởi như thế phim của mình sẽ đi được vào nhiều tầng lớp, đến được với số đông.

Sự cầu kỳ đôi khi là biểu lộ sự kém tự tin. Đến khi nắm được mọi “bùa phép” trong tay thì người ta lại muốn đạt đến sự giản dị…

Như “Những cô gái chân dài” đó, khán giả coi thì thấy thích, nhưng thầy cô trong trường điện ảnh lại không công nhận. Vì họ nghĩ làm như vậy rất dễ, diễn viên tự diễn, quay phim tự quay, đạo diễn chẳng phải làm gì hết. Hay “Bỗng dưng muốn khóc” thì càng hiện rõ điều đó, cứ như thể máy quay lia vào một cuộc đời và họ cứ tự diễn, tự sống vậy thôi. Không thấy bàn tay đạo diễn đâu cả, người ta bảo thằng đạo diễn này không có nghề gì hết. Ai cũng nghĩ dễ, nhưng cứ thử bắt tay vào xem, không phải ai cũng làm được đâu. Dấu ấn của tôi trong đó nó thuộc về tinh thần của những cảnh quay, tôi muốn nó tự nhiên, nó thật. Giờ thì mọi người mới công nhận tôi, chứ trước họ khinh thường lắm, vì họ nói tôi làm phim từa lưa.

 Tôi thấy như thế này, phim của anh rất đẹp, người đẹp cảnh đẹp, rất thời trang nữa. Nhưng nó hơi … âm tính. Các nhân vật nữ dữ dội còn các nhân vật nam thì baby, trắng trẻo, nhẹ nhàng. Đó là sự cố tình?

Ngày trước tôi ảo tưởng, tôi có thể làm những bộ phim nghệ thuật sâu sắc như Trương Nghệ Mưu hay Vương Gia Vệ…Nhưng về sau tôi phát hiện tôi không thể làm được như vậy vì tôi không phải là họ. Tôi chẳng có đau đớn, dằn vặt gì hết. Tôi là thằng đạo diễn nhí nha nhí nhảnh, hời hợt, trẻ con. Cuối cùng thì tôi nghĩ mình làm phim lãng mạn, tươi tắn, hài hài thì tốt hơn. Còn chuyện đàn ông dịu dàng à? Thực ra những mẫu đàn ông cứng rắn, mạnh mẽ trong phim Việt nào cũng đầy ra. Tôi muốn đi lối khác.

Tôi chọn cách xây dựng những nhân vật nam cho khác, mà lại hợp với thời đại. Điện ảnh Việt Nam mình dở nhất là xây dựng phim về thời hiện đại. Hà Nội bên ngoài đẹp thế, Sài Gòn năng động thế, mà cứ lên phim là bị quê mùa. Cái văn hóa của người giàu sang trong phim không có. Tôi muốn xây dựng một gia đình giàu có thực sự. Nhân vật nam cũng vậy, theo xu hướng thời đại, mảnh mai và thư sinh theo xu hướng phim thần tượng. Hay trước đây mọi người vẫn coi nhuộm tóc là người xấu, tôi xây dựng ngay cậu trai nhuộm tóc. Tôi muốn thử vậy và thấy cũng thú vị.

Nếu đem tất cả các phim của anh ra “soi”, sẽ thấy các anh chàng này như một thứ bột nêm, một thứ gia vị góp vui chứ không có số phận đặc biệt…

Không hẳn. Như “Bỗng dưng muốn khóc” đó, nhân vật nữ mới là phụ để xoay quanh nhân vật nam chính. Đó là một nhân vật nam chính mà tôi muốn xây dựng. Với lại tôi hay viết kịch bản theo diễn viên mà tôi chọn trước. Vào thời điểm này tôi thích lối diễn xuất của Lương Mạnh Hải, cậu ta có thể biến hóa được nhiều loại người khác nhau. Tôi thích dùng một diễn viên để tạo ra nhiều nhân vật. Cũng như vậy, tôi muốn “phá nát” hình ảnh non tơ của Tăng Thanh Hà trong “Đẹp từng centimet”, điều đó làm cho tôi cảm thấy thú vị.

Nhưng như thế thì cũng có thể hiểu là anh chọn diễn viên theo tình thân?

Không. Trên một mảnh đất mình có thể trồng đủ thứ chứ, trồng lúa, dưa leo, cà pháo…chứ. Khi mình đã quen biết họ, mình yên tâm về tư cách đạo đức của họ, mình biết họ mạnh gì, yếu gì, để cùng họ biến đổi. Như vậy chẳng thú vị sao? Ngày xưa nhiều người nói sao tôi cộng tác với nam diễn viên Minh Anh trong “Những cô gái chân dài” rồi không tiếp tục làm việc, tôi cũng nghĩ là ừ, sao mình lại không làm nữa nhỉ, mình đã tạo được nền móng, đẩy họ thành người của công chúng rồi, lẽ ra mình phải khai thác, hái trái ngọt chứ, sao lại để cho người khác khai thác?

Như Lương Mạnh Hải chẳng hạn, thực sự từ bàn tay tôi tạo ra, khi họ nổi tiếng thì tôi phải khai thác lại chứ. Như các hãng phim Hồng Kông cũng vậy thôi, khai thác triệt để diễn viên chứ. Sau “Đẹp từng centimet”, sang năm tôi sẽ tiếp tục làm với Lương Mạnh Hải một phim nữa nếu cậu ấy có hứng thú. Mình làm đúng quy trình thế giới thôi.

Vậy tại sao anh lại… bỏ rơi Minh Anh?

Lúc đó tôi bỏ rất nhiều người. Tự dưng tôi điên thế, như Dương Yến Ngọc cũng vậy, cô ấy rất dễ thương. Bây giờ thì tôi khác rồi, nếu ai có khả năng phát triển thì tôi sẽ giữ lại để cùng họ đi tiếp…

Anh có nghĩ mình là thần tài?

Không. Tôi siêng năng thôi. Tôi cũng không phải là người thông minh đâu, tôi chỉ biết cách tạo ra một bộ phim hấp dẫn và khác biệt thôi.

Vậy làm đạo diễn độc thân thì có vui không?

Vui, thích đi thì đi, về thì về, làm gì cũng được.

Còn buồn?

Tất nhiên thì cũng có khi. Mà có gia đình rồi thì cũng buồn vậy, ai dám nói có vợ con thì không buồn? Mà nỗi buồn nhiều khi rất cần cho sáng tạo. Ai mà vui từ sáng đến tối thì có mà điên.

Anh có nghĩ mình tôn thờ đời sống độc thân?

Không biết. Tôi nghĩ độc thân có cái hay cho sáng tạo. Nhưng không tôn thờ. Biết đâu mai mốt có người lại khiến mình muốn sống chung.

Nghĩa là anh có ý định lấy vợ ấy à?

Thề là không có ý định đó.

Sau “Đẹp từng centimét” anh có dự định phim mới nào chưa? Nghe nói có một công ty lớn muốn mời anh dựng phim về hoa hậu từ kịch bản của Bùi Anh Tấn?

Chưa. Tôi sẽ nghỉ một thời gian đã. Và nếu có làm phim tôi sẽ tự viết kịch bản cho mình.  Tôi có nhiều lời mời, nhưng tôi sợ làm phim đầu tay cho các công ty lắm rồi. Làm xong thì thấy buồn, vì họ chưa làm phim bao giờ, tôi làm được mà họ chẳng biết tôi làm được. Tiền cũng quan trọng, nhưng tôi sẽ chọn nhà sản xuất cùng chí hướng với mình.

Tôi gặp nhiều nhà sản xuất, nói chuyện xong cười sằng sặc và bỏ về. Vui lắm. Chẳng hạn: “Chú có đứa con gái, ngày xưa nó cũng đóng một vài vai nhỏ rồi, giờ nó xinh lắm cháu ơi, nếu làm phim nó đóng vai chính thì ăn khách phải biết”. Hay có người muốn lăng xê cô bồ, ra oai: “Em muốn đóng phim phải không, để anh kêu thằng Đãng về nó làm phim, lăng xê em nổi tiếng”. Thằng Đãng! Trong khi nó nhỏ hơn “thằng Đãng” cả nửa con giáp. Đó, làm đạo diễn vậy đó, lắm lúc cười ra nước mắt. Vui lắm!

Theo Dương Bình Nguyên

An Ninh Thế Giới