Tôi không tin là một cuộc thi thiết kế logo gồm những người không có chuyên môn tham gia lại có thể tìm ra một logo đẹp nhất. Các cuộc thi đó sẽ chỉ làm được 2 việc tốt là lấy ý tưởng và làm một sự kiện gây chú ý như là một sự kiện quan hệ công chúng.
From: Bad Guy
To: xahoi@vnexpress.net
Sent: Wednesday, April 07, 2004 4:35 AM
Subject: dong gop y kien ve viec xay dung logo cho nganh du lich
Tôi không muốn bàn luận thêm nữa về logo và tagline bởi tôi dám chắc nó sẽ gây phản cảm với người nước ngoài. Tôi muốn đóng góp ý kiến về việc làm logo và slogan, không chỉ với ngành du lịch mà còn với các ngành khác, các doanh nghiệp hoặc tổ chức khác nữa.
Để có được 1 logo chuyên nghiệp không dễ, và cũng không phải là cứ phát động một cuộc thi là xong. Ít nhất cũng phải xác định được đối tượng (khách hàng, công chúng, người trẻ tuổi hay người già, người nước ngoài hay người Việt...) mà ta muốn hướng tới, và thông điệp ta muốn gửi cho họ. Ngoài ra một số các tiêu chí khác như dễ nhớ, ấn tượng, dễ in ấn... Luôn luôn có sự kết hợp giữa kiểu (style) mà khách hàng ưa thích với thông điệp mà ta muốn truyền tải. Việc kết hợp này không dễ và đòi hỏi sự sáng tạo cao. Bởi vì chưa chắc cái mà ta cho là đặc điểm hay nhất lại là cái khách hàng cũng cho là hay nhất của ta, và gây ấn tượng với họ nhất. Ví dụ như ai biết được giữa áo dài hay chú tễu, khách du lịch thích cái gì hơn và cái nào "Việt Nam" hơn?
Để thiết kế một logo và làm tagline tốt đòi hỏi phải có chuyên môn. Tôi không tin là một cuộc thi thiết kế logo cho công chúng không có chuyên môn tham gia lại có thể có được logo đẹp nhất. Các cuộc thi đó sẽ chỉ làm được 2 việc tốt là lấy ý tưởng và làm một sự kiện gây chú ý như là một sự kiện quan hệ công chúng (PR: public relation)
Trở lại với logo và tagline cho ngành du lịch, đối tượng mà ta nhắm tới ở đây thi rõ ràng chủ yếu là khách du lịch nước ngoài. Thông điệp mà ta muốn truyền tải ở đây là gì? Có thể là một Việt Nam thân thiện, hoặc/và giàu truyền thống Á đông, hoặc/và kiên cường anh dũng ...?. Xác định được rõ ràng các yếu tố trê tức là ta đã xác định được tiêu chí cho logo và tagline rồi (đó là lý do tại sao câu Welcome to Vietnam không thích hợp, vì nó chẳng truyền tải cái gì về Việt Nam cả.).
Theo tôi các bước mà Tổng cục Du lịch nên làm như sau:
Xác định chi tiết tiêu chí cho logo và tagline. Mời các công ty chuyên về phát triển thương hiệu, thiết kế nhãn hiệu tham gia nộp ý tưởng thiết kế trên tiêu chí đó. Bên cạnh các công ty trong nước, nên khuyến khích các công ty nước ngoài tham gia vì logo này là để cho các khách du lịch quốc tế nhớ tới Việt Nam. Sau khi có ý tưởng, sẽ trưng cầu ý kiến (voting) của nhân dân và khách du lịch nước ngoài. Lưu ý là người Việt và người nước ngoài thường có gu thẩm mỹ khác nhau nên việc chọn sẽ không dễ dàng. Bộ Logo/tagline được nhiều người tán thành nhất (nên ưu tiên ý kiến của người nước ngoài vì ta muốn họ, chứ không phải là chỉ duy nhất người Việt, nhớ tới logo Vietnam) sẽ được chọn. Nhà thiết kế được chọn sẽ tiếp tục hoàn thiện logo để được phiên bản đẹp nhất
Thường các công ty phát triển Thương hiệu sẽ có chuyên gia về ngôn ngữ để làm tagline. Cần có chuyên gia về ngôn ngữ giỏi làm tagline vì nếu không sẽ rất dễ mắc sai lầm. Ví dụ câu tagline cũ A destination for the new millennium trong Tiếng Anh sẽ chẳng gây ấn tượng được gì cả với khách du lịch bởi vì một là nó dài và khó nhớ, hai là chẳng có gì Vietnam cả (tức là Mỹ dùng tagline đó cũng thấy phù hợp), ba là việc dùng mạo từ không xác định a trước destination là rất tối nghĩa về tiếng Anh bởi vì đơn giản nó là không xác định, không là cái duy nhất.
Quy trình trên phức tạp quá? Đúng hoàn toàn. Nhưng là cần thiết bởi vì logo/tagline đóng vai trò tối quan trọng trong việc xác định thương hiệu - một thương hiệu Việt Nam không lẫn vào đâu được cả. Nó sẽ là cái theo ngành du lịch trong nhiều năm liền. Nếu làm không tốt, vài năm nữa lại phải thay đổi, điều đó có nghĩa là công sức quảng bá mấy năm liền bị xuống sông xuống biển cả. Mỗi lần đổi logo là tốn rất nhiều chi phí, thử ước tính số chi phí để thay hết số biển hiệu du lịch Việt Nam trong các điểm du lịch, các khách sạn, trên các ấn phẩm trên cả nước sẽ là bao nhiêu? Tổng cục có lẽ tham khảo Vietnam Airline là biết được chi phí để thay logo là khủng khiếp đến như thế nào.
