TT - Nhật và Úc cùng đưa ra các ý tưởng có tính cạnh tranh nhau về một cộng đồng kinh tế khu vực mới trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh Đông Á lần thứ 4 diễn ra hôm qua tại Hua Hin (Thái Lan).
Trong bối cảnh ngày càng cần nhu cầu hợp tác về kinh tế, đối phó thiên tai và một số lĩnh vực khác, Nhật đã đưa ra đề xuất “Cộng đồng Đông Á” trong khi phía Úc đưa ra đề xuất “Cộng đồng châu Á - Thái Bình Dương” tại cuộc họp 16 nước gồm ASEAN, Trung Quốc, Nhật, Hàn Quốc, Ấn Độ, Úc và New Zealand.
Theo Kyodo, Thủ tướng Nhật Yukio Hatoyama cho biết ông hi vọng các lĩnh vực hợp tác sẽ bao gồm thương mại, đầu tư, tài chính, môi trường, đối phó thiên tai, trao đổi nhân lực. Không muốn làm mích lòng đồng minh chính là Mỹ, Thủ tướng Hatoyama khẳng định ông hi vọng Washington cũng sẽ có vai trò trong khối kinh tế mô hình kiểu Liên minh châu Âu (EU) này. Thủ tướng Nhật cho rằng khu vực với hơn một nửa dân số toàn cầu nên nhắm tới mục tiêu “lãnh đạo thế giới”. Hiện chưa rõ vai trò của Mỹ sẽ được triển khai thế nào.
Thủ tướng Úc Kevin Rudd trong khi đó đề xuất việc thành lập cộng đồng châu Á - Thái Bình Dương, có thể triển khai vào năm 2020, trong nỗ lực tăng cường ảnh hưởng của Úc tại khu vực. Kế hoạch của Úc cũng sẽ bao gồm cả Ấn Độ và Mỹ tham gia cộng đồng. Các kế hoạch do Úc và Nhật đề xuất sẽ được xây dựng trên cơ sở một loạt hiệp định chung về thương mại tự do với ASEAN. Các quan chức cho biết sẽ nghiên cứu tính khả thi của một hiệp định chung giữa ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Trong khi đó Trung Quốc tỏ ra khá hờ hững với hai kế hoạch này. Thông điệp của Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo tập trung vào đề xuất sáu điểm về tăng cường quan hệ với ASEAN, trong đó nhấn mạnh vào hiệp định thương mại vừa ký giữa Trung Quốc - ASEAN và thúc đẩy xây dựng cơ sở hạ tầng cho khối.
Trong nội bộ, các nhà lãnh đạo ASEAN cũng tái khẳng định cam kết về việc thành lập cộng đồng kinh tế - chính trị chung vào năm 2015. Về đề xuất của Nhật và Úc, Thủ tướng Thái Lan Abhisit Vejjajiva tỏ ra khá dè dặt khi cho rằng “ASEAN phải hội nhập vững chắc trước khi gia nhập một cộng đồng lớn hơn”.
Các nước ASEAN sẽ chính thức gỡ bỏ phần lớn hàng rào thuế quan bắt đầu từ ngày 1-1-2010 trong nỗ lực tạo mô hình khu vực kinh tế giống EU. Khoảng 87% hàng hóa sẽ được gỡ bỏ các loại thuế trong đợt này.
Hội nghị thượng đỉnh Đông Á là một phần trong các hội nghị liên quan của Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 15. Tại cuộc gặp hôm qua, các vấn đề về hạt nhân CHDCND Triều Tiên, tình hình tại Myanmar cũng được đề cập trong buổi thảo luận. Các nhà lãnh đạo 16 nước sau đó đã ký thỏa thuận chung về việc tăng cường hội nhập, trong đó có đẩy mạnh hợp tác về thay đổi khí hậu và phòng chống thiên tai.
Bế mạc Hội nghị cấp cao ASEAN Chiều 25-10 đã diễn ra lễ bế mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 15 cùng với việc chính thức công bố Việt Nam đảm nhiệm cương vị chủ tịch ASEAN bắt đầu từ ngày 1-1-2010. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có bài phát biểu quan trọng trong đó nhấn mạnh hợp tác ASEAN có tầm quan trọng chiến lược đối với Việt Nam, khẳng định Việt Nam quyết tâm thực hiện thành công trọng trách chủ tịch ASEAN 2010. Thủ tướng nêu bật trọng tâm ưu tiên trong năm chủ tịch ASEAN 2010 là: góp phần tăng cường đoàn kết và liên kết ASEAN, hoàn tất việc đưa Hiến chương ASEAN vào cuộc sống, đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, mở rộng quan hệ hợp tác giữa ASEAN với các đối tác. Theo đó, Việt Nam đã đưa ra chủ đề cho năm ASEAN 2010 là “Hướng tới Cộng đồng ASEAN: từ tầm nhìn đến hành động”. Chiều cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và đoàn đại biểu Việt Nam đã rời Hua Hin, kết thúc chuyến tham gia Hội nghị cấp cao ASEAN 15. Bên lề hội nghị, hôm qua Thủ tướng đã có cuộc tiếp Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh. Cả hai thủ tướng đều bày tỏ hài lòng trước quan hệ đối tác chiến lược đang phát triển tốt trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là kinh tế, thương mại và đầu tư. TTXVN |
THANH TUẤN
