Ông Nguyễn Quý Cáp, Chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo TP HCM, cho biết: "Giá thiết kế một chương trình quảng cáo của công ty nước ngoài đắt gấp 3-4 lần so với các công ty trong nước, nhưng vẫn thu hút khách nhờ tính sáng tạo và trình độ thể hiện ý tưởng cao...".
Hiện nay tại TP HCM có khoảng 215 DN trong nước và 20 văn phòng đại diện các công ty nước ngoài hoạt động trong ngành quảng cáo. Dù không trực tiếp kinh doanh sinh lợi, nhưng bằng nhiều cách, các công ty nước ngoài đã thực sự chi phối thị trường quảng cáo Việt Nam. Hầu hết các văn phòng đại diện các công ty nước ngoài hoạt động tìm kiếm lợi nhuận như một công ty quảng cáo thực thụ, nắm giữ hơn 80% doanh thu quảng cáo trên thị trường. Với một thực lực hơn 200 DN nhưng các công ty trong nước chiếm không đến 10% trong số hàng trăm triệu USD doanh thu quảng cáo.
Ngành quảng cáo có đặc thù riêng là chi phí hỏa hồng cho một dịch vụ chiếm đến 17,65% tổng giá trị hợp đồng. Các công ty nước ngoài sau khi giành được hợp đồng thực hiện "sô" quảng cáo chỉ cần chi lại một phần nhỏ, từ 0,5 đến 5% cho các công ty Việt Nam để mua kênh thông tin hợp pháp. Chỉ tính riêng phí quảng cáo năm 2000, khoảng 26 triệu USD đã chảy vào túi các công ty nước ngoài. Mặt khác, các công ty này có thể thành lập riêng một công ty quảng cáo do người quen tại Việt Nam đứng lên nhằm hợp thức hóa hoạt động. Một số công ty liên doanh với đối tác dưới hình thức tư vấn quảng cáo nhưng thực tế mọi hoạt động do phía nước ngoài đã chi phối. Những hoạt động "ngầm" từ các hoạt động quảng cáo trên đã tạo ra một lợi nhuận khổng lồ cho các công ty nước ngoài và Nhà nước lại không thể thu thuế được.
Cuộc đua không cân sức
Một số chuyên gia trong ngành quảng cáo thừa nhận rằng, các công ty đa quốc gia đều có những công ty quảng cáo "ruột", nắm được ý đồ quảng cáo của chủ hợp đồng xuyên suốt toàn cầu. Các tập đoàn sản xuất hàng tiêu dùng lớn có thể sẵn sàng bỏ ra vài chục nghìn đến vài triệu USD hàng năm cho quảng cáo khuyến mãi tại Việt Nam. Nhưng chúng ta chưa đủ bản lĩnh để chen chân vào thị trường này.
Ông Đỗ Kim Dũng, Giám đốc Công ty Quảng cáo An Tiêm, cho rằng năng lực của các công ty Việt Nam còn yếu, nhất là về thiết bị công nghệ. Do phát triển tự phát nên có lỗ hổng rất lớn về kỹ năng nghiệp vụ, không đủ xây dựng những chương trình quảng cáo hoàn chỉnh. Hơn nữa, các doanh nghiệp nước ngoài thường ít chọn các công ty quảng cáo Việt Nam làm đối tác. Tỷ lệ các công ty Việt Nam trúng thầu quảng cáo gần như bằng 0%.
Trong buổi ra mắt Hội quảng cáo TP HCM cuối tháng 5, nhiều công ty quảng cáo Việt Nam đã nói lên bức xúc rằng trong các công ty nước ngoài, nhiều nhân viên Việt Nam nắm những khâu chủ chốt trong thiết kế, sáng tạo. Vậy có nên liên doanh với họ? Ông Nguyễn Quý Cáp cho rằng, các công ty Việt Nam có thể nâng cao trình độ công nghệ, nhân lực... nhưng cần có những bước đi thích hợp, không thể thực hiện ồ ạt. Ban đầu các công ty Việt Nam chỉ nên dừng lại ở mức độ tư vấn, cung ứng phương tiện để có thời gian tích lũy kinh nghiệm rồi mới liên doanh.
(Theo Thanh Niên, 12/6)
/leej24-s.jpg)
